کارت گرافیک‌های مدرن دارای قابلیتی هستند که فن‌ها را در زمان بالا رفتن یا پایین آمدن دمای پردازنده گرافیکی روشن یا خاموش می‌کنند. به عنوان مثال، اگر دمای GPU شما بین 40 تا 50 درجه سانتی‌گراد باشد، نیازی به فعال شدن فن‌های خنک کننده نیست. این یک قابلیت و ویژگی پیش‌فرض برای کارت گرافیک به شمار می‌رود اما آیا ممکن است فن‌های کارت گرافیک را همیشه و بی‌وقفه روشن و فعال نگه داریم؟
در این مطلب قصد داریم به شما آموزش دهیم که در صورت نیاز، فن‌های کارت گرافیک خود را همیشه فعال نگه دارید.
نرم‌افزار مربوط را دانلود و نصب کنید
برای این که GPU شما به حالت Zero RPM وارد نشود و فن‌های خود را خاموش نکند، به یک نرم‌افزار GPU نیاز دارید و باید در آن نرم‌افزار، پروفایل شخصی‌سازی شده‌ای را برای فن بسازید. پروفایل‌های فن به شما اجازه می‌دهد یک سری دستورها را برای بایوس تعریف کنید.
اگر از کارت گرافیک‌های AMD Radeon استفاده می‌کنید، می‌توانید از نرم‌افزار AMD Radeon Software کمک بگیرید. این برنامه به شما اجازه می‌دهد به صورت کامل عملکرد و تنظیمات کارت گرافیک خود را در دست بگیرید. به غیر از یک سری تنظیمات پایه و ابتدایی، این نرم‌افزار به شما کمک می‌کند بدون هزینه عملکرد کارت خود را بهینه نمایید.
اگر از کارت گرافیک‌های انویدیا (Nvidia) استفاده می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم به سراغ برنامه MSI Afterburner بروید. افتربرنر، تقریباً بهترین و قدرتمندترین نرم‌افزار GPU به شمار می‌آید و کنترل کاملی روی تنظیمات، بهینه‌سازی‌ها، شخصی‌سازی‌ها و پروفایل‌های فن به شما می‌دهد.
البته MSI Afterburner برای تمام کارت گرافیک‌های موجود در بازار کار می‌کند و سازگاری عالی آن با تمام شرکت‌ها و تولید کنندگان چیپ پردازنده گرافیکی باعث محبوبیت بسیار آن شده است.
ساخت یک پروفایل فن شخصی‌سازی شده
پروفایل فن در واقع یک سری دستورهای شخصی‌سازی شده است که فن‌های کارت گرافیک شما از آن اطاعت می‌کنند. فن‌ها و دیگر موارد مربوط به ویدیو و تصویر از طریق VBIOS یا بایوس ویدیویی کنترل می‌شوند. به لطف پروفایل فن، VBIOS دمای GPU را ردگیری می‌کند و سرعت فن را طبق آن دما تنظیم می‌کند.
یک پروفایل فن شخصی‌سازی شده می‌تواند شامل دستورهایی مانند دستورهای زیر باشد:
- در عملکرد 0 درصد و زمانی که دما زیرِ 40 درجه سانتی‌گراد است شروع به کار کن
- در عملکرد 50 درصد و زمانی که دما بین 40 تا 60 درجه سانتی‌گراد است شروع به کار کن
- در عملکرد 80 درصد و زمانی که دما بین 61 تا 75 درجه سانتی‌گراد است شروع به کار کن
- در عملکرد 100 درصد و زمانی که دما بالای 75 درجه سانتی‌گراد است شروع به کار کن
پروفایل فنی که برای GPU خود نیاز دارید ممکن است بسته به برنامه‌ای که از آن روی کامپیوتر استفاده می‌کنید، متغیر باشد. با این حال، این مثال می‌تواند به شما جهت داشتن یک پروفایل فن شخصی‌سازی شده و به صورت کلی، پروفایل‌های فن کارت گرافیک، ایده خوبی بدهد. بیایید ببینیم چطور می‌توان یک پروفایل فن شخصی‌سازی شده ساخت.
ساخت پروفایل فن جدید به کمک برنامه AMD Radeon Software
سرعت فن بیشتر کارت گرافیک‌های AMD روی حالت خودکار تنظیم شده است. این حالت به سیستم اجازه می‌دهد تا به صورت خودکار سرعت فن را طبق کاری که با سیستم انجام می‌دهید و باری که روی دوش آن می‌گذارید، تنظیم کند.
همچنین حالت Zero RPM نیز به صورت پیش‌فرض فعال است. این حالت باعث می‌شود فن‌های کارت گرافیک شما زمانی که دمای آن نسبتاً پایین است، کاملا از حرکت بایستد و فعالیتی نکند.
شما می‌توانید با انجام دادن موارد زیر، حالت Zero RPM را غیر فعال کرده و یک پروفایل فن شخصی‌سازی شده در نرم‌افزار AMD Radeon Software بسازید:
- برنامه AMD Radeon Software را باز کنید.
- از منوی اصلی به تب Performance بروید.
- به تب Tuning بروید
- گزینه Tuning Control را روی Manual یا دستی قرار دهید
- گزینه Fan Tuning را فعال کنید.
- گزینه Zero RPM را غیر فعال کنید.
- سرعت فنی که مدنظرتان است را انتخاب کنید. شما معمولاً می‌توانید بین 35 تا 100 درصد سرعت فن را تنظیم کنید.
- گزینه Advanced Control را فعال کنید تا دستور فن‌های GPU را وارد نمایید.
- از چارت Fan Speed برای تنظیم رفتار فن‌های GPU استفاده کنید. دو محور برای این چارت وجود دارد:
- سطح دمایی که می‌خواهید سرعت فن در آن کاهش یا افزایش پیدا کند.
- درصد سرعت فن برای سطوح و مقادیر خاصی از دما
- گزینه Apply Changes را انتخاب کنید.
- روی آیکون سه نقطه در منو کلیک کنید و گزینه Save Profile را بزنید. اینگونه شما می‌توانید پروفایل خود را ذخیره کنید و در هر زمان آن را بارگذاری یا لود نمایید.
ساخت پروفایل فن جدید به کمک برنامه MSI Afrerburner
همانطور که پیش از این توضیح دادیم، برنامه MSI Afrerburner تقریباً برای هر کاربر PC و علاقه‌مندان به سخت‌افزار فوق‌العاده مناسب است و می‌تواند به انتخاب اول هر شخص بدون در نظر گرفتن نوع GPU آن‌ها در نظر گرفته شود. علاوه بر این، ساخت پروفایل شخصی‌سازی شده فن کارت گرافیک با این برنامه راحت‌تر است.
شما می‌توانید با انجام کارهای زیر، پروفایل کاستوم فن کارت گرافیک خود را در برنامه MSI Afrerburner بسازید:
- برنامه MSI Afrerburner را باز کنید
- در پایین پنجره‌ی باز شده به دنبال گزینه Fan Speed بگردید
- با استفاده از اسلایدری که در این بخش قرار گرفته، سرعت فن را تا انتها بالا ببرید و گزینه Auto را غیر فعال کنید.
- روی گزینه Apply کلیک کنید تا تغییراتی که انجام داده‌اید ذخیره شود.
با استفاده از این تنظیمات، فن‌های کارت گرافیک شما باید همیشه با بیشترین سرعت ممکن شروع به گردش و فعالیت کنند. با این حال، از آنجایی که گزینه Auto را غیر فعال کرده‌اید، فن‌های شما به صورت ثابت با سرعتی که تعیین کرده‌اید می‌چرخند و کاری به فشار و باری که روی دوش GPU قرار گرفته ندارند.
اگر می‌خواهید سرعت فن‌ها با توجه به دمای GPU تنظیم شوند، باید یک پروفایل شخصی‌سازی شده فن بسازید. با انجام موارد زیر در MSI Afrerburner می‌توانید این کار را انجام دهید:
- برنامه MSI Afrerburner را باز کنید.
- روی دکمه Settings در پایین پنجره باز شده کلیک کنید.
- روی تب Fan در قسمت بالای پنجره جدید بروید.
- تیک گزینه Enable user-defined software automatic fan control را بزنید.
- اگر می‌خواهید تنظیمات روی فرمور GPU ست شود، تیک گزینه Use firmware control mode را بزنید. اگر این تیک را نزنید، تنظیمات با حالت Software اجرا می‌شود. این بدان معنی است که تنظیمات فن شما فقط زمانی که MSI Afterburner باز است (در پس‌زمینه) اجرا می‌شود.
- با استفاده از Fan Speed Chart تعیین کنید که فن‌های کارت گرافیک شما بسته به دمای GPU چگونه کار و رفتار کنند. در این چارت دو محور وجود دارد: سطح دمایی که می‌خواهید سرعت فن‌ها در آن افزایش یا کاهش پیدا کند و درصد سرعت فنی که در سطوح مختلف دما می‌خواهید.
- روی گزینه Apply کلیک کنید تا تغییرات ذخیره شوند.
نکاتی برای ساخت پروفایل فن
ساخت یک پروفایل شخصی‌سازی شده فن، تنظیمات پیشرفته‌ای است که بدون شک روی طول عمر کارت گرافیک شما تأثیر خواهد گذاشت. به همین دلیل درک این موضوع که این پروفایل‌ها چگونه کار می‌کنند و چگونه به شما برتری می‌دهند بسیار مهم است. شما باید مطمئن شوید که GPU در زمان کار به اندازه کافی و به صورت ثابت گردش هوا دریافت می‌کند.
در قسمت پایین، چند نکته درباره ساخت پروفایل فن شخصی‌سازی شده ارائه شده است:
- سرعت فن باید با بالا رفتن دمای GPU افزایش یابد: سرعت بالاتر فن، چرخش هوا یا Airflow بهتری را برای GPU شما به وجود می‌آورد و در نهایت عملیات دفع گرما بهتر انجام می‌شود. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم به جای این که سرعت فن را روی یک درصد ثابت قرار دهید، آن را با بالا رفتن دمای GPU و بیشتر شدن فشار و بار افزایش دهید.
- برای سرعت فن از افزایش خطی استفاده کنید: افزایش یا کاهش سرعت فن در زمان ساخت پروفایل شخصی‌سازی شده فن یا انحنای فن می‌تواند بسیار وسوسه‌انگیز باشد. با این که این کار به کاهش دمای GPU کمک می‌کند اما مؤثرترین پروفایل و راهکار نیست و حتی می‌تواند عملکرد یا سلامت فن‌های کارت گرافیک شما را تحت تأثیر منفی قرار دهد.
- اگر GPU شما دمایی نزدیک به 80 درجه سانتی‌گراد دارد، از 100 درصد توان و سرعت فن‌های خود استفاده کنید. توجه داشته باشید که دماهای زیر 80 درجه سانتی‌گراد نمی‌توانند به GPU صدمه‌ای برسانند یا طول عمر آن را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین می‌دانیم که دمای خطرناک برای کارت گرافیک از 80 درجه به بالا است. اگر کارت شما چنین دمایی دارد، به سراغ پروفایل شخصی‌سازی شده فن بروید و برای پایین آوردن دمای کارت از حداکثر توان فن‌ها استفاده کنید.
جمع بندی
در این مطلب سعی کردیم با معرفی پروفایل‌های شخصی‌سازی شده یا کاستومِ فن‌های کارت گرافیک، شما را برای کنترل هر چه بیشتر روی عملکرد کارت گرافیک خود مطلع کنیم. شما می‌توانید با استفاده از نرم‌افزارهای مختلف، کنترل کاملی روی سرعت، زمان افزایش یا کاهش سرعت و حتی سایلنت (Zero RPM) شدن آن‌ها داشته باشید.
با تمام این تفاسیر، باید بگوییم که ابتدا تمام مراحلی که در این مطلب به آن‌ها اشاره شد را با دقت بخوانید و هر کدام را برای مدت‌های کوتاه امتحان کنید. تغییر تنظیمات فن می‌تواند طول عمر کارت گرافیک یا فن‌های کارت را تحت تأثیر قرار دهد.
نظر شما چیست؟ آیا تا به حال کنترل چرخش و سرعت چرخش فن‌های کارت گرافیک خود را به دست گرفته‌اید؟ از چه نرم‌افزاری استفاده می‌کنید؟ دمای کارت گرافیک شما در زمان تجربه بازی‌های ویدیویی یا کارهای رندرینگ به چند درجه می‌رسد؟ نظرات خوب خود را با ما به اشتراک بگذارید.
بیشتر بخوانید:
برای ارسال دیدگاه ابتدا باید وارد شوید.