در حالی که سرورها و پی‌سی‌ها چندین سال است که از خنک کننده‌های مایع استفاده می‌کنند، همچنان این بحث وجود دارد که آیا واقعا خنک کننده‌های مایع ارزشش را دارند؟
خنک کننده‌های مایع بیشترین میزان خنک کنندگی را ارائه می‌دهند اما همچنان در مورد ضرورت آن‌ها با وجود تمام دردسرهایشان بحث‌هایی میان گیمرها و کاربران در این مورد وجود دارند. این نوع از خنک کنندگی در مقایسه با خنک کننده‌های سنتی بادی، بسیار گران قیمت هستند و همیشه نگرانی از نشت آن بر روی قطعات با ارزش کیس شما وجود دارد.
از طرف دیگر، خنک کننده‌های بادی پردازنده، در دهه‌ی گذشته بزرگ‌تر و کارآمدتر شده‌اند و همچنین کارت‌های گرافیک پیشرفت‌هایی را در هیت سینک و فن‌های خنک کننده داشته‌اند. در نتیجه، این سؤال مطرح می‌شود که ارزش خرید یک سیستم خنک کنندهی مایع چقدر است؟
در این مقاله از اگزوگیم قصد داریم یک مطلب کامل در مورد چیستی خنک کننده‌های مایع، روش‌های خنک کنندگی آن‌ها و مزایا و معایب آن به صورت کامل صحبت کنیم.
خنک کننده‌های مایع دقیقا چه هستند؟
خنک کننده‌های مایع از یک راهکار خنک کنندگی با آب و یا یک مایع خنک کنندهی خاص استفاده می‌کنند تا گرما را از پردازنده یا کارت گرافیک دور کنند. این کار با یک واتر بلاک و سیستم رادیتور انجام می‌شود.
مایع خنک به داخل واتر بلاکی که بر روی پردازنده و یا GPU قرار دارد، پمپ می‌شود و باعث خنکی آن‌ها می‌گردد و از طریق یک لوله به رادیاتور باز گشته و به وسیله‌ی فنها دوباره خنک می‌شود و به چرخش خود در این مسیر ادامه می‌دهد. اگر شما با سیستم خنک کنندگی در اوتومبیل‌ها آشنایی دارید، این روش در خنک کنندگی پی‌سی به آن بسیار شبیه است.
وظیفه‌ی خنک کننده‌های بادی نیز دور کردن حرارت از پردازنده و کارت گرافیک است اما عملکرد آن‌ها نسبت به خنک کننده‌های مایع بسیار ساده تر است. تنها قطعه‌ی متحرک در خنک کننده‌های بادی، همان فن آن‌هاست.
دو نوع از خنک کننده‌های مایع وجود دارد
برای خنک کننده‌های مایع، دو نوع کارکرد تعریف شده است: سیستم‌های AIO (All-in-One) و سیستم‌های خنک کنندهی سفارشی. در نحوه‌ی عملکرد این دو سیستم تفاوتی نیست اما در پیکربندی آن‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد.
سیستم‌های خنک کنندگی AIO به صورت لوپ بسته هستند و به هیچ عنوان امکان سفارشی شدن به سلیقه‌ی شما را ندارند، اما از مزیت‌های این سیستم آن است که ریسک نشت مایع نزدیک به صفر است و امکان تبخیر مایع در این نوع وجود ندارد. تمام سیستم‌های AIO کاملا بسته هستند و به هیچ وجه احتمال تبخیر مایع در آن‌ها نیست. آن‌ها شامل یک واتر بلاک، پمپ، لول‌های عبور مایع، رادیاتور و فنها هستند.
در این نوع مخزن مایع یا بسیار کوچک است یا به طور کلی وجود ندارد و تمام مسیر آن به طور کامل مهر و موم شده است. دردسرهای نصب این خنک کننده‌ها بیشتر از خنک کننده‌های بادی نیست، چرا که همه چیز از قبل تنظیم شده است و فقط کافیست آن را متصل کنید.
از طرف دیگر، سیستم‌های خنک کنندهی سفارشی، پیچیده‌تر هستند. به طور کلی قطعات آن‌ها با سیستم‌های لوپ بسته‌ی AIO مشابه است، با این تفاوت که در آن‌ها یک مخزن مایع، خنک کنندهی کارت گرافیک و پمپ‌های اضافه وجود دارد. خنک کننده‌های سفارشی، همانطور که از نام آن‌ها پیداست، بسیار امکان تطبیق پذیری بیشتری دارند اما در کنار این مزیت، امکان نشت مایع و خرابی آن‌ها بیشتر است.
البته ریسک‌های این سیستم خنک کننده، کاملا به تجربه و دانش اسمبل کار سیستم بستگی دارد. به دلیل طبیعت پیچیده‌ی این خنک کننده‌ها، نصب آن‌ها بسیار سخت است. شما در نصب این سیستم نیاز دارید که مخزن مایع، رادیاتور، فنها و تمام اتصالات را به صورت دستی انجام دهید. پیشنهاد می‌شود اگر تجربه و دانش این کار را ندارید، هرگز اقدام به نصب یک سیستم خنک کنندهی لوپ باز نکنید.
صرف نظر از اینکه شما یک سیستم AIO و یا یک خنک کنندهی سفارشی را برای پی‌سی خود انتخاب می‌کنید، آن‌ها به صورت کلی از یک اصل واحد پیروی می‌کنند و آن استفاده از مایع برای خنک کنندگی است. مایع به نسبت هوا، میزان خنک کنندگی بسیار بیشتری دارد.
اما این برتری در خنک کنندگی، آیا واقعا تفاوتی را در کامپیوتر شما ایجاد می‌کند؟ به خواندن این مقاله ادامه دهید تا به جواب این سؤال دست پیدا کنید.
مزایای خنک کننده‌های مایع
لازم بود که اطلاعات پایه‌ای را در مورد سیستم‌های خنک کنندهی مایع بدانید. حال نوبت آن است که به مزایای این سیستم‌ها بپردازیم. ما برای شما 5 مزیت خنک کننده‌های مایع را فراهم کرده‌ایم:
- خنک کننده‌های مایع، در خنک کنندگی سیستم شما بسیار قوی‌تر هستند: مایع اصولا رسانای حرارتی بهتری نسبت به هوا است. مهم نیست که چند فن برای خنک کردن سیستم خود دارید. مایع همیشه عملکرد بهتری در خنک کنندگی دارد.
- با این خنک کننده‌ها، شاهد عملکرد بهتر سیستم خود خواهید بود: دمای پایین برای پی‌سی یک امر حیاتیست که می‌تواند عملکرد سیستم شما را به حداکثر برساند. این امر برای تمام کاربران کامپیوتر، گیمرها، ادیتورها و ماینرها صادق است. اگر برنامه دارید که قطعات خود را اورکلاک کنید، برای شما سیستم‌های خنک کنندهی مایع گزینه‌ی بهتری خواهند بود.
- سیستم‌های خنک کنندهی مایع نمای تمیز تری را به کیس شما می‌دهند: وجود واتر بلاک بر روی پردازنده، باعث می‌شود که دسترسی به قطعاتی مانند رم و در اختیار داشتن یک نمای تمیز از کیس برای شما فراهم شود.
- سیستم‌هایی که از خنک کننده‌های مایع استفاده می‌کنند، معمولا بی‌صداتر هستند: زمانی که فن‌هایی را برای رادیتور و یک فن برای پاور در کیس خود دارید، دیگر نیازی به فن پردازنده نیست. ترکیب یک خنک کنندهی مایع و یک پاور با رده‌ی پلاتینیوم و یا تیتانیوم، یک پی‌سی بسیار کم صدا را برای شما فراهم می‌کند.
- اگر در پی سی خود از خنک کنندهی مایع استفاده می‌کنید، گرد و غبار کمتری در کیس شما جمع می‌شود: شما مدام مجبور هستید که گرد و غبار و موهای زیادی را از کیس خود خارج کنید. اما زمانی که تعداد فنها کمتر باشد، جمع شدن گرد و غبار خیلی بیشتر زمان می‌برد.
معایب سیستم‌های خنک کنندهی مایع
در حالی که سیستم‌های خنک کنندهی مایع دارای مزایای زیادی هستند، معایبی نیز وجود دارند که باید حتما به آن‌ها توجه داشته باشید. ما برای شما 5 مشکلی که با داشتن خنک کننده‌های مایع ممکن است با آن‌ها روبرو شوید را آماده کرده‌ایم:
- سیستم‌های خنک کنندهی مایع از اکثر خنک کننده‌های بادی گرانتر هستند: در حالی که بعضی از گزینه‌های AIO ممکن است قیمتی مشابه با ایر کولرهای میان رده تا رده بالا داشته باشند، گزینه‌هایی که سیستم‌های خنک کنندهی سفارشی در اختیار شما قرار می‌دهند، همیشه گرانتر از گزینه‌های بادی هستند. به صورت میانگین، می‌توانید انتظار یک اختلاف 50 تا 100 دلاری را میان سیستم‌های AIO و ایر کولرها داشته باشید. اما خنک کننده‌های لوپ باز یا سفارشی، می‌توانند چیزی بین 300 تا 600 دلار برای شما هزینه به همراه داشته باشند.
- یک سیستم خنک کنندهی مایع نگهداری بیشتری را از خنک کننده‌های بادی می‌طلبد: اگر به جای مایع‌های مخصوص از آب استفاده می‌کنید، ممکن است در پمپ خنک کننده به دلیل عبور موادی که در آب موجود است، مشکلاتی پیش بیاید. بعد از گذشت یک یا دو سال، نیاز خواهید داشت که مرتب سیستم خنک کننده را برای اطمینان از عدم نشتی و شکستگی در قطعات و لوله‌ها چک کنید.
- تبخیر مایع خنک کننده، می‌تواند یک مشکل رایج باشد، مخصوصا در سیستم‌های خنک کنندهی لوپ باز: زمانی که سطح مایع خنک کننده کاهش یابد، باید آن را دوباره پر کنید. این یک هزینه‌ی مضاعف و سختی در نگهداری سیستم‌های خنک کنندهی مایع است.
- با وجود اینکه این مورد بسیار نادر است، اما سیستم‌های خنک کنندهی مایع ممکن است نشتی پیدا کنند: نصب نادرست مسیرهای عبور مایع، یک ترک در واتر بلاک، یا خوردگی قطعات می‌توانند به نشتی ختم شوند. اگر مایع به مادربرد و پردازنده برسد، به طور قطع مشکلاتی مانند سوختگی آن‌ها رخ خواهد داد. در وب سایت‌های حرفه‌ای و فروم‌ها نگاهی بیاندازید و ببینید که نشتی خنک کننده‌های مایع ممکن است چه به سر پی‌سی شما بیاورد! در حالی که نشتی مایع خنک کننده در سیستم‌های سفارشی شایع تر است، اما AIO ها نیز در موارد نادر، دچار نشتی می‌شوند. سیستم‌های AIO کاملا بسته هستند اما ممکن است به دلیل اشتباه کاربر و یا تولید کننده، دچار نشتی شوند.
- بعضی از سیستم‌های خنک کنندهی مایع ممکن است از ایر کولرها پر سر و صدا تر باشند: پمپ‌های ارزانتر و فن‌های نامناسب در برند‌های ارزانتر، می‌توانند این سیستم‌ها را بسیار پر سرو صداتر کنند. این امر بسیار مهم است که به هنگام خرید یک سیستم خنک کنندهی مایع، به میزان صدای آن که در مشخصات با دسیبل تعیین می‌شود توجه کنید.
آیا خنک کننده‌های مایع ارزشش را دارند؟
تا به اینجای مقاله نگاهی به عملکرد سیستم‌های خنک کنندهی مایع، و همچنین مزایا و معایب آن‌ها انداختیم. اما سؤال اینجاست که آیا با تمام معایبی که گفته شد، خرید یک سیستم خنک کنندهی مایع کار عاقلانه‌ایست؟ در جواب این سؤال باید گفت که بستگی به پی‌سی شما و مورد استفاده‌ی آن دارد.
شما قصد اسمبل یک سیستم اقتصادی، میان رده و یا رده بالا را دارید؟ بودجه‌ای که برای سیستم خود در نظر گرفته‌اید 500 دلار است یا 5000 دلار؟ برای جواب به سؤال، ما این سه رده را تفکیک کرده‌ایم و به هر کدام جداگانه پرداخته‌ایم:
سیستم‌های اقتصادی
در یک سیستم اقصادی، شما هرگز از مزایای خنک کننده‌های مایع بهره نخواهید برد. اینکه یک سیستم خنک کنندهی مایع خریداری کنید که از کل کامپیوتر شما گرانتر است، اصلا کار عاقلانه‌ای نیست. سه دلیل اساسی برای اینکه چرا گیمرهای سیستم‌های اقتصادی باید از واتر کولینگ دوری کنند، به شرح زیر است:
اولین دلیل قیمت آن است. 50 یا 100 دلاری که برای خرید یک AIO هزینه می‌کنید، به راحتی می‌تواند صرف خود سیستم و بهبود قطعات آن شود! اگر برای کل سیستم گیمیگ خود مبلغی حدود 500 تا 750 دلار کنار گذاشته‌اید، خرید یک سیستم خنک کنندهی مایع یک خرید افراطی است.
دلیل دوم آن است که سیستم‌های پایین رده به صورت کلی دمای زیادی تولید نمی‌کنند که نیاز به خنک کنندهی قوی‌تر داشته باشند. پردازنده و کارت گرافیک‌های ارزان قیمت، مصرف برق کمتری داشته و به طبع آن حرارت کمتری نیز تولید می‌کنند. اگر به طور کلی، حرارت در سیستم گیمینگ شما مسئله نباشد، در نتیجه با در اختیار داشتن یک سیستم خنک کنندهی مایع، هیچ تاثیری را در عملکرد کامپیوتر خود نخواهید دید.
و اما دلیل سوم، ضمانت در قطعات ارزانتر، کوتاه‌تر از قطعات گرانتر است. در نتیجه بعد از گذشت یک یا دو سال که خنک کنندهی شما به احتمال ضعیف دچار نشتی شود، دیگر ضمانتی برای قطعات سوخته‌ی شما وجود نخواهد داشت.
اما اگر با وجود مواردی که گفته شد، همچنان قصد خرید یک خنک کنندهی مایع برای سیستم‌های اقتصادی را دارید، شما صاحب اختیار هستید! اما در نظر بگیرید که کار عاقلانه، خرید قطعات بهتر در کنار یک ایر کولر است.
سیستم‌های میان رده
بر خلاف سیستم‌های پایین رده، این سیستم‌ها بر روی مرز سودآوری در خرید و عملکرد در گیمینگ قدم می‌گذارند. در این سیستم‌ها، قصد شما در استفاده از آن‌ها، می‌تواند تعیین کند که از چه خنک کننده‌ای استفاده کنید.
اگر قصد دارید قطعات خود را اورکلاک کنید تا به یک پی‌سی بهتر برای گیمینگ دست پیدا کنید، در این صورت خرید یک سیستم خنک کنندهی مایع عاقلانه‌تر می‌شود. در صورت اورکلاک سیستم‌های میان رده، در اختیار داشتن یک خنک کنندهی مایع نه تنها حرارت را از سیستم بهتر خارج می‌کنند، بلکه به عملکرد و طول عمر قطعات نیز کمک می‌کنند.
اما اگر یک گیمر بدون وسواس هستید و به فریم ریتی که سیستم میان رده‌ی شما در اختیارتان قرار می‌دهد راضی می‌شوید، داشتن یک سیستم خنک کنندهی مایع تاثیر بسیار ناچیزی در عملکرد سیستم‌های میان رده بدون اورکلاک دارد.
باید در نظر داشته باشید که در سال‌های گذشته، خنک کننده‌های بادی نیز پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند که می‌توانند از پس حرارت سیستم‌های میان رده برآیند.
اما اگر قصد دارید سیستم خود را اورکلاک کنید و همچنین از ظاهر خنک کننده‌های بادی خوشتان نمی‌آید، ما به شما خنک کننده‌های AIO را پیشنهاد می‌دهیم که می‌توانند با قیمت مناسب برای شما کارایی خوبی داشته باشند. اما در نظر داشته باشید که خرید خنک کننده‌های مایع لوپ بسته‌ی ارزان، ممکن است به نشتی آن‌ها ختم شود.
سیستم‌های رده بالا
اگر شما قصد جمع کردن یک پی‌سی رده بالا با بهترین قطعات را دارید، پیشنهاد ما به شما خنک کننده‌های مایع است. مانند سیستم‌های میان رده، انتخاب خنک کنندهی مایع بستگی به استفاده‌ی شما از سیستم دارد. اما سیستم‌های گیمینگ رده بالا برای این ساخته شده‌اند که استفاده‌ی حداکثری داشته باشند. در این سیستم‌ها، بهترین و قوی‌ترین پردازنده‌ها در کنار بهترین کارت گرافیک (یا شاید چند کارت گرافیک) استفاده می‌شوند. همچنین سیستم‌های رده بالا برای اورکلاک و دستیابی به بهترین عملکرد ممکن ساخته شده‌اند که این موضوع وجود یک خنک کنندهی پر قدرت را حیاتی می‌کند.
بر خلاف سیستم‌های میان رده، کیس‌های گیمینگ رده بالا با استفاده از یک خنک کنندهی مایع قوی، عملکرد بسیار بهتری را ازخود نشان می‌دهند چرا که حرارت در این سیستم‌ها بسیار زیاد است و خنک کنندهی خوبی را می‌طلبد.
امیدواریم در این مقاله نیز مانند مقالات پیشین نکات کاربردی برای شما گیمرهای عزیز وجود داشته باشد. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را از ما دریغ نکرده و در بخش نظرات با ما و دیگر مخاطبان اگزومگ به اشتراک بگذارید.
برای ارسال دیدگاه ابتدا باید وارد شوید.