دمای بیش از حد یکی از مشکلات رایج در لپتاپهای گیمینگ است که بسیاری از کاربران با آن مواجه هستند. در این مقاله از اگزوگیم تصمیم گرفتیم به بررسی دلیل این موضوع و روشهای کاهش دما در لپتاپها بپردازیم؛ پس اگر شما هم با این مشکل روبه رو هستید، پیشنهاد میکنیم این مقاله را از دست ندهید.
با افزایش چشمگیر قدرت پردازندهها و پردازندههای گرافیکی مخصوص لپتاپ، لپتاپهای گیمینگ طرفداران خاص خودشان را پیدا کردهاند. مزیت اصلی لپتاپهای گیمینگ قابل حمل بودن آنهاست و این قابل حمل بودن بودن و کوچکتر شدن محل قرارگیری همه اجزاء سیستم، به یک سیستم خنک کننده قدرتمند نیاز دارد. سازندگان مطرح معمولاً دقت زیادی در طراحی سیستم خنک کننده لپتاپها میکنند اما اگر در یکی از بخشهای این سیستم مشکلی وجود داشته باشد و یا طراحی سیستم خنک کننده چندان متناسب با سختافزار لپتاپ نباشد، با مشکل گرما بیش از اندازه رو به رو خواهید شد.
راههای ساده کاهش دمای لپتاپ
استفاده از لپتاپ روی سطوح صاف
ترجیحاً هنگام کار با لپتاپ و به خصوص در پردازشهای سنگین، آن را روی یک سطح صاف و سخت قرار دهید.
هنگامی که لپتاپ روی یک سطح نرم مانند تخت یا روی پا قرار میگیرید قسمتی یا حتی همه ورودیهای فن در قسمت زیرین مسدود میشوند، بنابراین جریان هوا مسدود شده و مانع از عملکرد صحیح سیستم خنک کننده میشود؛ درست برعکس هنگامی که لپتاپ روی یک سطح سخت و صاف قرار میگیرد. روی سطوح صاف، پایههای لاستیکی لپتاپ آن را کمی بالاتر از سطح نگه میدارند تا فنها بتوانند مقدار کافی هوای خنک را جذب کنند.
اگر سطح مناسبی برای قرار دادن لپتاپ در دسترس نداشتید، میتوانید از یک جسم دیگر مثل کتاب برای ایجاد فاصله با سطح استفاده کنید.
تمیز کردن
با توجه به اینکه هوا به طور مداوم داخل لپتاپ در گردش است، در نتیجه ایجاد گرد و غبار در داخل آن اجتناب ناپذیراست. هیچ راهی برای جلوگیری از این امر وجود ندارد و بهترین کاری که میتوانید بکنید این است که لپتاپ خود را مرتباً و ترجیحاً هر شش ماه تا یک سال یکبار تمیز کنید.
برای این کار میتوانید از یک قوطی هوای فشرده استفاده کنید. هوای فشرده تنها ابزاری است که شما میتوانید با آن لپتاپ خود را بدون باز کردن تمیز کنید. مطمئن شوید که لپتاپ روشن نیست، سپس آن را در کنار خود نگه دارید تا سوراخهای فن ورودی در قسمت پایین آن مشخص شود.
قوطی هوا را به سوراخ نزدیک کرده و اسپری کنید. مهم: همیشه اطمینان حاصل کنید که قوطی در حالت ایستاده قرار دارد، در غیر این صورت ممکن است هوای مایع از آن خارج شود و به سختافزار آسیب برساند. لپتاپ را کج کنید تا ورودی از هر زاویه کاملاً پاک شود و این کار را تا جایی ادامه دهید که دیگر نتوانید متوجه بیرون آمدن گرد و غبار شوید.
استفاده از خنک کنندههای جانبی
غیر از انجام اقداماتی برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم خنک کننده داخلی لپتاپ، خرید یک خنک کننده جانبی هم میتواند کار درستی باشد. خنک کندههای لپتاپ معمولاً در دو نوع خنک کنندههای مکنده (وکیوم کولرها) و کول پدها در بازار مشاهده میشوند. خنک کنندههای مکنده به محل قرارگیری فنها متصل میشوند و با کمک فنها هوای گرم داخل را به بیرون هدایت میکنند. (تصویر بالا)
کول پدها معمولاً چندان گران قیمت نیستند و تا حد زیادی به شما در حل مشکل گرم شدن بیش از حد کمک کند و در واقع میتوان کول پد را برای استفاده در لپتاپهای گیمینگ ضروری دانست. نحوه عملکرد کول پد بسیار ساده است: آنرا روی یک سطح قرار میدهید و لپتاپ را بالای آن میگذارید، سپس آن را به یکی از پورتهای USB لپتاپ متصل کرده و به فن (ها) اجازه میدهید که کار خود را انجام دهند. در نهایت، به دلیل افزایش جریان هوا، در پردازشهای سنگین و طولانی مدت، دمای کمتری را مشاهده خواهید کرد.
این که کدام خنک کننده برای شما مناسب است به لپتاپ شما بستگی دارد اما اگر محل قرارگیری فن لپتاپ شما، اجازه استفاده از خنک کنندههای مکنده را به شما بدهد، میتوانید از هر دو آنها هم به صورت همزمان استفاده کنید.
اقدامات بیشتر
اگر تمام موارد بالا را انجام دادهاید اما هنوز لپتاپ شما بیش از حد گرم میشود، به احتمال زیاد یک مشکل سختافزاری یا نرمافزاری اساسی وجود دارد که باید رفع شود.
درست است که یک پردازنده گرافیکی اختصاصی به طور حتم مقدار قابل توجهی گرما تولید میکند، اما اگر پردازنده گرافیکی پایین رده شما در حال اجرای یک بازی سنگین با بالاترین تنظیمات گرافیکی است، این احتمال وجود دارد که دما از کنترل خارج شود. همین امر در مورد پردازندههای مرکزی با تراشههای گرافیکی یکپارچه (اکثر CPUهای لپتاپ اینتل یا یکی از APUهای AMD) وجود دارد. بنابراین اگر افت عملکرد قابل توجهی را مشاهده میکنید که با افزایش دما همراه است، این بدان معنی است که پردازنده گرافیکی شما به دمای بحرانی میرسد. در این حالت شما باید از طریق تمیز کردن و تهیه یک کولپد مناسب به کاهش دما لپتاپ کمک کنید.
اگر از سالم بودن اجزا مختلف سیستم خنک کننده خود مانند فنها اطمینان دارید و با انواع خنک کنندههای جانبی هم همچنان دمای لپتاپ شما بیش از حد بالاست، یکی از راههای پیش روی شما محدود کردن سختافزار و پایین آوردن تنظیمات گرافیکی بازیهاست.
تنظیمات درون بازی را پایین بیاورید: بدیهی است این کار باعث میشود پردازنده گرافیکی کمتر کار کند و البته گرمای کمتری تولید کند. بهتر است با غیر فعال کردن ویژگیهای سنگین مانند Ambient Occlusion یا Anti-Aliasing شروع کنید. کاهش وضوح صفحه نمایش هم راهی ساده برای کمک به یک پردازنده گرافیکی قدیمی یا کم قدرت است. برای کاهش دمای پردازنده هم میتوانید از Undervolting (کم کردن ولتاژ) استفاده کنید.
شناسایی فنهای معیوب
اکثر لپتاپهای مدرن (به خصوص آنهایی که برای بازی طراحی شدهاند) دارای چندین فن داخلی هستند که به خنک نگه داشتن همه اجزا کمک میکنند. اگر فقط یکی از این فنها خراب باشد، متوجه افزایش دما میشوید.
بهترین راه برای بررسی این مسئله بدون بازکردن لپتاپ، استفاده از گوشهایتان است. به سادگی سیستم را زیر بار سنگین قرار دهید تا همه فنها با سرعت زیاد بچرخند و گوش خود را به ورودی فنها نزدیک کنید. دو حالت شنیداری وجود دارد که نشان دهنده عیب در فنهاست.
شنیدن صداهای غیر عادی - یک فن معیوب احتمالاً مدتها قبل از اینکه کاملاً خراب شود، صداهای مختلف مثل تق تق، گیر کردن یا صدای بیش از حد تولید میکند. اگر فن شما سر و صداهای عجیب تولید میکند که نشان میدهد به طور معمول در حال چرخش نیست، این احتمال وجود دارد که با ظرفیت بهینه کار نکند.
سکوت کامل - بدیهی است در حالی که یک لپتاپ تحت فشار سنگینی است، هیچکدام از فنها بیکار نخواهند نشست. اگر متوجه شوید که در حالی که لپتاپ تحت فشار است یک فن هیچ صدایی ایجاد نمیکند، قطعاً خراب است و باید تعویض شود.
در حال حاضر، باز کردن و تعمیر لپتاپ به آسانی کامپیوترهای رومیزی نیست و بهتر است تعمیر لپتاپ خود را به یک شخص متخصص بسپارید. (جدای از بحث سختی، اگر لپتاپ شما دارای ضمانت نامه باشد و در جایی به غیر از مراکز مورد تأیید شرکت ضمانت کننده باز شود، ضمانت نامه باطل خواهد شد.)
تعویض خمیر سیلیکون
مانند PC، خمیر سیلیکونهای مورد استفاده در لپتاپها هم پس از استفاده طولانی مدت خاصیت خود را از دست خواهند داد. زمان تعویض خمیر سیلیکون هر لپتاپ به موارد بسیاری مانند دمای پردازنده و پردازنده گرافیکی، مدت زمان استفاده و نوع خمیر سیلیکون استفاده شده توسط سازنده بستگی دارد اما به طور کلی اگر متوجه افزایش بیش از حد دما و در مقایسه با گذشته شدهاید و پس از تمیز کردن و چک کردن فنها مشکل همچنان پابرجا بود، احتمالاً مشکل از خمیر سیلیکون شماست. این کار در لپتاپها بسیار حساس و نیازمند دقت است؛ بنابراین بازهم پیشنهاد میکنیم این کار را به فرد متخصصی بسپارید. از آنجا که شیوه باز کردن لپتاپها وابسته به مدل دستگاه متفاوت است، نمیتوان آموزش دقیقی برای تعویض خمیر سیلیکون همه لپتاپها در این مقاله ارائه داد و اگر مصمم هستید این کار را خودتان انجام دهید، میتوانید از یوتیوب کمک بگیرید. برای یافتن ویدئوهای مرتبط کافی است عبارت " (مدل لپتاپ شما) Repaste" را جستجو کنید. اگر از لپتاپهای گیمینگ و بالارده استفاده میکنید، حتماً از خمیر سیلیکونهای با کیفیت استفاده کنید در غیر این صورت ممکن است نتیجه معکوس شود و حتی شاهد افزایش دما هم باشید.
در مقاله هایی جداگانه به نحوه بررسی دمای پردازنده و اهمیت خمیر سیلیکون در دمای پردازنده و معرفی انواع آن پرداخته ایم که پیشنهاد می کنیم این مقاله ها را هم از دست ندهید.
به عنوان تجربه شخصی متأسفانه در لپتاپی با مشکل دمای بالای پردازنده مواجه بودم که حتی پس از تمیز کردن و استفاده از خمیر سیلیکون با کیفیت و گران قیمت هم مشکل همچنان پا برجا بود و دمای پردازنده لپتاپ به 95 درجه هم میرسید!
پس از کمی جستجو در اینترنت متوجه شدم که مشکل از طراحی سیستم خنک کننده لپتاپ است و افراد زیادی که این لپتاپ را داشتند، با همین مشکل روبهرو بودند. اگر شما هم با مشکل مشابهی مواجه هستید، دو راه در پیش دارید: یا ولتاژ پردازنده را محدود کنید و یا با خنک کنندههای جانبی که در بالا به آنها اشاره کردیم، به پایین آمدن دمای پردازنده و پردازنده گرافیکی کمک کنید.
استفاده از گرافیکهای اکسترنال:
بخش عظیمی از دمای تولید شده توسط لپتاپ به پردازنده گرافیکی آن مربوط میشود و استفاده از پردازندههای گرافیکی اکسترنال که در خارج از لپتاپ قرار میگیرند، میتواند کمک زیادی به کاهش دمای لپتاپ بکند؛ اما متأسفانه گرافیکهای اکسترنال معایبی هم دارند. اول اینکه استفاده از آنها در همه لپتاپها ممکن نیست و تنها از طریق پورتهای خاص (معمولاً Thunderbolt) به لپتاپ متصل میشوند. مورد دوم اینکه به دلیل محدودیتهای اتصال و شاید محدودیتهای CPU، قدرت همان گرافیک روی PC را ندارند و مهمترین ایراد اینکه قیمت بسیار بالایی دارند.
در نهایت امیدواریم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد و موفق به رفع مشکل دمای بیش از حد لپتاپتان شده باشید. شما هم اگر راههای دیگری برای کاهش دمای لپتاپها میشناسید، در بخش نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
بیشتر بخوانید:
برای ارسال دیدگاه ابتدا باید وارد شوید.