در این مقاله قصد داریم روند رو به پیشرفت پردازنده‌های کمپانی AMD در سال‌های اخیر را بررسی کنیم. برای این کار، پردازنده‌های پرچمدار از هر نسل را در حالتی که ۴ هسته آن‌ها فعال است و فرکانس هسته‌ها روی عدد مشخصی قفل شده است با همدیگر مقایسه می‌کنیم. البته در برخی از پردازنده‌های جدیدتر، تمامی هسته‌ها فعال بوده است.
بدون اینکه به تحلیل اعداد و ارقام حاصل از تست‌ها بپردازیم، می‌توانیم به وضوح عملکرد رو به رشد و مثبت کمپانی AMD را در عرضه پردازنده‌های قدرت‌مند در سال‌های اخیر مشاهده کنیم؛ از زمان مدل‌های FX تا هم‌اکنون که نسلهای جدیدی از مدل‌های Ryzen عرضه شده است. با این حال حقیقت ماجرا این است که پردازنده‌های AMD سابقه‌ای بسیار طولانی دارند، اما مدل‌های قدیمی تر مثل سری FX آن طور که باید در بین عموم مشهور نشدند.
بیایید به سال ۲۰۱۲ برگردیم، زمانی که AMD پردازنده FX-8350 را بر اساس هسته Piledriver و معماری ۳۲ نانومتری Global Foundries به بازار عرضه کرد. از لحاظ فنی، اولین سری از پردازنده‌های FX یک سال قبل از آن و با نام رمزی Bulldozer معرفی شده بودند، ولی ترجیح می‌دهیم که از لحاظ کردن پردازنده FX-8150 و به طور کلی سری اولیه صرف نظر کنیم؛ زیرا می‌خواهیم بهترین پردازنده سری FX را برای این مقایسه انتخاب کنیم.
البته دو سال بعد پردازنده دیگری با عنوان FX-8370 نیز معرفی شد که دقیقا مشابه همان قبلی بود. در همین حین مدل‌های به شدت احمقانه FX-9370 و 9590 نیز عرضه شدند که گرچه عملکردی در حد همان FX-8350 ارائه می‌دادند، اما توان مصرفی آن‌ها به ۲۲۰ وات افزایش پیدا کرده بود، یعنی ۸۰ درصد بیشتر!! این مدل‌ها که در واقع مقداری اورکلاک شده بودند، با داشتن فرکانس پایه و فرکانس بوست بالاتر، قادر نبودند عملکرد چندان چشمگیری نسبت به FX-8350 داشته باشند.
از آنجایی که قصد داریم تمامی پردازنده‌ها را با فرکانس ۴.۲ گیگاهرتزی تست کنیم، به سراغ FX-8350 رفتیم و فرکانس آن را روی همین مقدار قفل کردیم. همانطور که گفتیم، پردازنده‌ها را در حالتی تست کردیم که فقط ۴ هسته‌ی آن‌ها فعال باشد. اما از آنجایی که سری FX همگی ۴ هسته‌ای و ۸ رشته‌ای هستند، نیازی نیست که تغییری در FX-8350 ایجاد کنیم.
ممکن است عده‌ای از شما معتقد باشید که FX-8350 یک پردازنده ۸ هسته‌ای است. اما در واقع طبق قانون California Consumers Legal Remedies اینطور نیست! در سال ۲۰۱۵ بر علیه کمپانی AMD شکایتی تنظیم شد مبنی بر اینکه AMD در مورد تراشه‌های Bulldozer مشخصات فنی گمراه‌کننده‌ای را منتشر کرده است. در آگوست ۲۰۱۹، شرکت AMD موافقت کرد که با پرداخت ۱۲.۱ میلیون دلار به این پرونده خاتمه دهد.
جدیدترین ریویژن‌های بایوس مادربرد هنوز مدعی هستند که FX-8350 یک پردازنده ۸ هسته‌ای است، در حالی که سیستم عامل ویندوز آن را یک پردازنده ۴ هسته‌ای با ۸ پردازشگر منطقی معرفی می‌کند؛ به طور خلاصه یک پردازنده ۴ هسته‌ای با پشتیبانی SMT. در این آزمایش، برای تست کردن FX-8350 از یک مادربرد M5A99FX Pro R2.0 و مموری DDR3-2400 CL11-13-13-31 استفاده شد.
علاوه بر FX-8350، پردازنده‌های Ryzen 7 1800X، 2700X، 3800X و 5800X نیز در فرایند تست حضور دارند. به جز پردازنده 1800X، بقیه پردازنده‌ها در حالت ۴ هسته‌ای و ۴.۲ گیگاهرتزی کار می‌کنند. پردازنده 1800X نیز در حالت ۴ هسته‌ای است، اما فرکانس آن ۴.۱ گیگاهرتز تعیین شده، زیرا بالاترین فرکانس پایداری بود که توانستیم به آن دست پیدا کنیم.
علاوه بر این، پردازنده‌های Ryzen 5 5600X و Ryzen 9 5950X را نیز برای مقایسه‌های ۶ تا ۱۶ هسته‌ای در این مقاله لحاظ کرده‌ایم و می‌توانیم آن‌ها را مستقیما با پردازنده FX-8350 مقایسه کنیم. البته از آنجایی که سرعت کلاک آن‌ها حداکثر ۴.۲ گیگاهرتز تعیین شده، شاید نتوان در مورد قدرت واقعی آن‌ها اظهار نظر کرد.
پردازنده Ryzen 7 2700X و مدل‌های بالاتر مثل سری Ryzen 5000 روی مادربرد Gigabyte X570S Aorus Master تست شدند، در حالی که 1800X روی مادربرد MSI B450 Tomahawk Max آزمایش شد. همچنین در فرایند تست تمامی پردازنده‌های Ryzen، از مموری DDR4-3200 CL14 Dual-Rank دو کاناله که هر سه نوع تایمینگ آن به طور دستی تنظیم شده، استفاده گردید. برای کارت گرافیک نیز از Radeon RX 6900 XT استفاده شده است. حال بیایید نگاهی به نتایج بیندازیم.
بنچمارک‌ها
فرایند بررسی بنچمارک‌ها را با بازی Rainbow Six Siege آغاز می‌کنیم. در بررسی این بازی می‌بینیم که پردازنده FX-8350 در ارائه متوسط نرخ فریم 211fps عملکرد خوبی از خود نشان می‌دهد و به نظر می‌رسد این عنوان مبتنی بر Vulkan نیاز چندانی به عملکرد بالای پردازنده ندارد.
با این حال، عملکرد FX-8350 حتی نسبت به اولین نسل از پردازنده‌های Ryzen نیز تا حد زیادی ضعیف‌تر است؛ به طور دقیق‌تر پردازنده Ryzen 7 1800X می‌تواند ۴۰ درصد نسبت به FX-8350 عملکرد بهتری داشته باشد. به یاد داشته باشید که فقط نصف تعداد هسته‌های پردازنده Ryzen فعال است، اما تا حد زیادی اورکلاک شده است.
پردازنده 2700X نسبت به 1800X با ۹ درصد عملکرد بهتر، اختلاف نسبتا کمی را نشان می‌دهد. اما با جهش از معماری Zen+ به معماری Zen 2، این میزان اختلاف افزایش می‌یابد. در این مورد میزان اختلاف در نرخ فریم به ۲۳ درصد رسیده و در استفاده از کارت گرافیک Radeon 6900 XT توانسته‌ایم به نرخ فریم 390fps برسیم؛ یعنی حدودا ۸۴ درصد بالاتر از نرخ فریمی که FX-8350 ارائه می‌دهد.
سپس با نگاهی به عملکرد Zen 3 می‌توانیم شاهد بیشترین اختلاف عملکردی باشیم. پردازنده 5800X با فعال بودن نیمی از هسته‌هایش می‌تواند ۱۳۵ درصد سریع‌تر از پردازنده FX-8350 عمل کند. و این موضوع نشان می‌دهد که سری FX چقدر عملکرد ضعیف‌تری نسبت به سری Ryzen دارد و تقریبا نیمی از توان کارت گرافیک 6900 XT را محدود می‌‌سازد.
اگر برایتان سوال پیش آمده باید بگوییم پردازنده 5800X در چهار پیکربندی مختلف تست شده است زیرا AMD با معماری Zen 3 توانست به CCX هشت هسته‌ای دست پیدا کند، در حالی که معماری‌های Zen، Zen+ و Zen 2 فقط شامل CCX چهار هسته‌ای می‌شدند.
در نهایت جالب است که ببینیم با افزایش تعداد هسته‌ها از ۴ به ۶ در سری Zen 3، عملکرد بازی ۹ درصد بهبود می‌یابد. با این حال افزایش تعداد هسته‌ها از ۴ به ۱۶، عملکرد بازی Rainbow Six Siege را فقط ۱۰ درصد افزایش می‌دهد.
ظاهرا عملکرد فنی این بازی وابستگی زیادی به پردازنده مرکزی ندارد و به همین دلیل در استفاده از پردازنده FX-8350 قادر هستیم به نرخ فریمی بالغ بر 211fps دست پیدا کنیم.
تجربه بازی Assassin’s Creed Valhalla کمی متفاوت است، حداقل برای پردازنده FX-8350. گرچه عملکرد و نرخ فریم بازی Rainbow Six Siege بسیار روان بود، اما افت فریم‌های پی در پی در بازی Assassin’s Creed Valhalla مشهود است؛ به طوریکه در استفاده از پردازده FX-8350، حداقل نرخ فریم تا 39fps نیز پایین می‌آید. در مقابل، در استفاده از پردازنده 1800X، حداقل نرخ فریم بازی حدود ۶۰ درصد بهبود می‌یابد و تجربه کلی بسیار روان‌تر می‌شود.
مجددا پردازنده 2700X بسیار سریع‌تر عمل می‌کند و حدودا ۲۱ درصد حداقل نرخ فریم را افزایش می‌دهد. پردازنده 3800X نیز عملکرد خیلی خوبی از خود نشان داده و تا جای ممکن از قدرت کارت گرافیک 6900 XT بهره می‌برد. در واقع، پردازنده ۴ هسته‌ای 5800X نیز عملکردی در همین حد ارائه می‌دهد و حتی 5950X با فعال بودن ۱۶ هسته‌اش نرخ فریم را تنها ۷ درصد افزایش می‌دهد.
بازی Battlefield V به خوبی نشان می‌دهد که سری AMD FX چقدر عملکرد ضعیفی دارد. به نظر می‌رسد هر چقدر بیشتر پردازنده‌های FX را به چالش بکشیم، ضعیف بودن آن‌ها بیشتر مشخص می‌شود. دلیل اینکه پردازنده FX-8350 عملکرد خوبی در بازی Rainbow Six Siege داشته است، این بوده که در APIهای سطح پایین مثل Vulkan، می‌توان برخی از محدودیت‌های پردازنده را دور زد و به دلیل اینکه نتیجه نهایی وابستگی کمتری به عملکرد پردازنده خواهد داشت، برای پردازنده‌های سطح پایین عالی خواهد بود.
اما با تست بازی Battlefield V که از API DX11 استفاده می‌کند، به وضوح عملکرد ضعیف FX-8350 را می‌بینیم. برای یک بازی شوتر رقابتی، متوسط نرخ فریم 47fps و حداقل نرخ فریم 29fps اصلا استاندارد نیست و تجربه جالبی را به ارمغان نخواهد آورد. فراموش نکنید که برای این تست از یک کارت گرافیک RX 6900 XT استفاده کرده‌ایم!
از سوی دیگر، Ryzen 7 1800X حدودا ۱۶۰ درصد نسبت به FX-8350 سریع می‌باشد و همین ۱۶۰ درصد اختلاف عملکردی، باعث جهش AMD به نسلی جدید از پردازنده‌ها شد؛ جهش از نسلی شکست خورده، به نسلی کاملا موفق. پس از 1800X، معماری Zen+ را داریم که ۱۱ درصد عملکرد را بهبود می‌دهد و به دنبال آن پردازنده 3800X با معماری Zen 2 به طور متوسط نرخ فریم بازی را به 158fps می‌رساند.
معماری Zen 3 نیز با ۲۱ درصد بهبود نسبت به نسل قبلی خود، نرخ فریم 191fps را ارائه می‌دهد؛ یعنی حدودا ۳۰۶ درصد سریع‌تر از پردازنده FX-8350. علاوه بر این با افزایش تعداد هسته‌ها به ۶، نسبت به عملکرد پردازنده 5800X، نرخ فریم بازی ۱۰ درصد بیشتر می‌شود. پردازنده ۱۶ هسته‌ای Ryzen 9 5950X نیز ۲۹ درصد سریع‌تر از 5800X ظاهر می‌شود؛ یا به عبارت دیگر، ۴۱۵ درصد سریع‌تر از FX-8350.
بازی F1 2020 از لحاظ پردازشی زیاد سنگین نیست و از DirectX 12 نیز پشتیبانی می‌کند. پس FX-8350 می‌تواند عملکرد خوبی داشته باشد و قطعا تجربه روان و پرسرعتی را ارائه خواهد داد. اما با این وجود، پردازنده 1800X با معماری Zen می‌تواند ۴۶ درصد عملکرد بهتری داشته باشد. مجددا یادآوری می‌کنیم که در این تست فقط نصف تعداد هسته‌های پردازنده‌های Ryzen فعال است تا بتوانیم معماری‌های مختلف را با همدیگر مقایسه کنیم.
در همین حال پردازنده 2700X که دومین نسل از پردازنده‌های Ryzen است، ۹ درصد عملکرد بهتری نسبت به 1800X ارائه می‌دهد و در مقابل ۱۵ درصد نسبت نسل سوم عقب می‌ماند. پردازنده 5800X نیز با رسیدن به نرخ فریم 266fps، حدودا ۲۴ درصد سریع‌تر از 3800X عمل می‌کند.
همانطور که مشاهده می‌کنید، در استفاده از پردازنده‌های با معماری Zen 3 و افزایش تعداد هسته‌ها از ۴ به ۱۶، عملکرد فنی بازی ۱۴ یا ۱۵ درصد بهبود پیدا می‌کند. یعنی پردازنده 5950X قادر است ۱۶۲ درصد نسبت به FX-8350 سریع‌تر باشد. اختلاف عملکرد پردازنده 5900X با FX-8350 نیز تقریبا در همین حدود است.
بازی Hitman 2 نسبت به F1 2020 وابستگی بیشتری به پردازنده مرکزی دارد و به همین دلیل برای پردازنده FX-8350 در اجرای این بازی مشکلاتی پیش می‌آید. گرچه این بازی نسبت به Battlefield V روان‌تر اجرا شد، اما متوسط نرخ فریم 55fps و حداقل نرخ فریم 39fps برای کارت گرافیک 6900 XT اصلا ایده‌آل نیست. همانطور که در تصویر بالا می‌بینید، در استفاده از پردازنده 1800X می‌توانیم ۶۷ درصد نرخ فریم متوسط و ۸۲ درصد حداقل نرخ فریم را بهبود دهیم. پس اولین نسل از پردازنده‌های Ryzen نسبت به سری FX عملکرد بسیار بهتری دارد.
همین بهبود عملکرد را در نسلهای بعدی پردازنده‌های Ryzen نیز می‌توانیم ببینیم. به طوریکه عملکرد پردازنده Zen 3 تا ۱۴۷ درصد نسبت به FX-8350 بهتر می‌باشد (در تعداد هسته و فرکانس برابر). وقتی تعداد هسته را افزایش می‌دهیم، می‌بینیم که پردازنده ۶ هسته‌ای 5600X حدودا ۱۰ درصد سریع‌تر از حالت ۴ هسته‌ای 5800X و پردازنده 5950X حدودا ۲۱ درصد سریع‌تر است. یعنی با قفل بودن فرکانس پردازنده روی ۴.۲ گیگاهرتز، ۲۰۰ درصد اختلاف عملکردی بین FX-8350 و 5950X وجود خواهد داشت.
پردازنده FX-8350 عملکرد نسبتا خوبی در اجرای بازی Horizon Zero Dawn دارد. عنوانی که از یک API سطح پایین استفاده می‌کند و لزوما بار پردازشی زیادی را بر عهده CPU نمی‌گذارد. اما با این وجود، پردازنده 1800X می‌تواند با نصف تعداد هسته‌هایش، حدودا ۳۵ درصد عملکرد سریع‌تری داشته باشد. نسلهای جدیدتر Ryzen نیز به همین نسبت عملکرد بهتری دارند، به طوریکه پردازنده 5800X حدودا ۱۰۵ درصد نرخ بالاتری نسبت به FX-8350 ارائه می‌دهد.
نکته جالب توجه این است که اضافه کردن تعداد هسته‌های فعال، بهبود قابل توجهی در پرفورمنس بازی ایجاد نمی‌کند. پس اگر یک پردازنده ۴ هسته‌ای با معماری Zen 3 ساخته می‌شد، می‌توانست از تمامی پتانسیل‌های 6900 XT برای این بازی بهره ببرد.
Cyberpunk 2077 بازی دیگری است که از API سطح پایین استفاده می‌کند، اما برخلاف مورد قبلی، این بازی به شدت وابسته به پردازنده است؛ به طوریکه با این پردازنده، حداقل نرخ فریم تا 32fps نیز کاهش می‌یابد. و بگذارید به شما بگویم که در مقایسه با بقیه پردازنده‌هایی که تست کردیم، این میزان حداقل نرخ فریم افتضاح بوده است.
حتی پردازنده 1800X ضمن فعال بودن نیمی از هسته‌هایش، تا حدود ۹۴ درصد حداقل نرخ فریم بالاتری را ارائه می‌دهد که در نوع خود فوق‌العاده است. سری ۵۰۰۰ نیز در حالت ۴ هسته‌ای حدودا ۵۳ درصد نسبت به 1800X عملکرد بهتری در متوسط نرخ فریم دارد. با اضافه شدن دو هسته فعال دیگر، حداقل نرخ فریم از ۸۶ به ۱۰۱ افزایش می‌یابد، یعنی ۱۷ درصد بهبود.
پردازنده‌های 5600X و 5950X نیز تقریبا عملکرد مشابهی در بازی Cyberpunk 2077 دارند. به طور دقیق‌تر، این دو پردازنده می‌توانند ۲۱۵ تا ۲۲۰ درصد عملکرد بهتری نسبت به FX-8350 داشته باشند.
Shadow of the Tomb Raider بازی دیگری است که از DX 12 استفاده می‌کند و پرفورمنس آن تا حد زیادی وابسته به پردازنده است. مرحله‌ی روستا از لحاظ پردازشی برای CPU تقریبا مرحله سنگینی است. به همین خاطر این مرحله را برای تست کردن عملکرد بازی انتخاب کردیم. لازم است اشاره کنیم که برای تست این بخش از بازی، از بنچمارک Bulit In استفاده نکرده‌ایم، بلکه مستقیما خود بازی را تجربه کرده‌ایم.
پردازنده FX-8350 می‌تواند Shadow of the Tomb Raider را در حد قابل بازی بودن اجرا کند (که البته به استانداردهای شما بستگی دارد). گرچه متوسط نرخ فریم 53fps برای یک بازی تک نفره بد نیست، اما چندان لذت بخش هم نیست؛ زیرا این بازی روی سیستمی اجرا می‌شود که از کارت گرافیک 6900 XT استفاده می‌کند. اما در مقابل، پردازنده Ryzen 7 1800X حدودا ۵۱ درصد عملکرد بهتری نسبت به FX-8350 دارد.
در مقایسه معماری Zen 2 با Zen نیز می‌توانیم بهبود ۳۰ درصدی را ببینیم (در تعداد هسته و کلاک برابر). روند افزایش نرخ فریم تا معماری Zen 3 ادامه دارد، به طوریکه پردازنده 5800X نسبت به FX-8350 در حدود ۱۲۵ درصد سریع‌تر بازی را اجرا می‌کند.
با فعال شدن دو هسته دیگر، نرخ فریم بازی ۳۰ درصد نسبت به حالت ۴ هسته‌ای بیشتر می‌شود. پردازنده 5950X نیز در حالت ۱۶ هسته‌ای، ۳۹ درصد سریع‌تر عمل می‌کند. یعنی به عبارت دیگر، پردازنده 5950X در ارائه حداقل نرخ فریم، حدودا ۲۱۳ درصد ضعیف‌تر از مدل ۱۶ هسته‌ای 5950X است. این اختلاف عملکردی در متوسط نرخ فریم به ۲۵۰ درصد می‌رسد.
آخرین عنوانی که در این فرایند تست می‌کنیم، Watch Dogs Legion است که عملکرد آن نیز همانند بازی قبل وابستگی زیادی به پردازنده مرکزی دارد. به شکلی که گاهی اوقات حداقل نرخ فریم بازی تا 28fps نیز پایین می‌آید و تجربه بازیکن را خدشه‌دار می‌کند. از این سو، پردازنده 1800X با سرعت بالای خود قادر است بازی را با متوسط نرخ فریم 76fps اجرا کند.
به دنبال آن، پردازنده 3800X حدود ۱۲۶ درصد، و پردازنده 5800X نیز ۱۵۲ درصد نسبت به FX-8350 عملکرد بهتری دارند (در حالتی که ۴ هسته آن‌ها فعال است). در استفاده از پردازنده‌های با معماری Zen 3، با اضافه شدن ۲ هسته فعال دیگر، متوسط نرخ فریم ۱۸ درصد و حداقل نرخ فریم ۲۹ درصد بهبود می‌یابد. با این حال، جهش از حالت ۶ هسته‌ای به ۱۶ هسته‌ای تاثیر خاصی بر عملکرد بازی ندارد و شاید نهایتا ۲ درصد به نرخ فریم اضافه کند.
نتیجه‌گیری
همانطور که انتظار می‌رفت، کمپانی AMD توانست از روزهای تاریک سری FX خارج و با بهبودهایی جدی در عملکرد پردازنده‌هایش و عرضه‌ی سری Zen 3، در برخی موارد از کمپانی Intel نیز پیشی بگیرد. با این وجود، انتظار می‌رود شرکت Intel با عرضه پردازنده‌های Adler Lake (نسل دوازدهم پردازنده‌های سری Core) مجددا گوی رقابت‌ها را از آن خود کند.
حال برای نتیجه گیری نهایی، بیایید نگاهی به عملکرد متوسط پردازنده‌ها در ۹ بازی مختلف بیندازیم.
به طور متوسط، پردازنده FX-8350 با ارائه میانگین نرخ فریم 70fps و حداقل نرخ فریم 47fps، عملکرد قابل قبولی از خود نشان می‌دهد. اما در مقابل، پردازنده 1800X با معماری Zen و با وجود اینکه فقط نصف هسته‌هایش فعال است و فرکانس آن روی عدد ۴.۱ گیگاهرتز قفل شده است، می‌تواند حدودا ۶۰ درصد عملکرد بهتری نسبت به FX-8350 داشته باشد.
حتی اگر فرکانس 1800X را تا عدد ۳.۶ گیگاهرتز کاهش دهیم (یعنی ۱۲ درصد کاهش فرکانس)، عملکرد آن در فقط در حدود ۱۰ درصد کمتر می‌شود. با این حال پردازنده‌های Zen ارتقای قابل توجهی برای AMD محسوب می‌شوند.
با ارتقای معماری Zen به Zen+ شاهد این هستیم که عملکرد در حدود ۱۰ بهبود می‌یابد. البته فرکانس نیز از ۴.۱ به ۴.۲ گیگاهرتز افزایش پیدا کرده است، ولی اینطور نیست که به نظر برسد پردازنده اورکلاک شده. همچنین با ارتقا به نسل پردازنده‌های Zen 2 می‌توانیم ببینیم که این پردازنده‌ها ۱۵ درصد سریع‌تر عمل می‌کنند. نهایتا پردازنده‌های Zen 3 را داریم که بهبودی ۱۷ درصدی را نسبت به نسل قبلی خود تجربه کرده‌اند.
در کل روندی که کمپانی AMD با پردازنده‌های Ryzen آغاز کرده است و پیشرفتی که در هر نسل جدید به وضوح مشاهده می‌کنیم، نویدبخش آینده بسیار روشنی برای این پردازنده‌هاست. بی‌صبرانه منتظر هستیم تا ببینیم کمپانی AMD برای پردازنده‌هایی که از معماری Zen 4 استفاده می‌کنند چه برنامه‌هایی خواهد داشت.
منبع: Tech Spot
برای ارسال دیدگاه ابتدا باید وارد شوید.