صفحه نمایشهای معمولی SDR (داینامیک رنج استاندارد) نمیتوانند به صورت کامل و خالص سفیدیها و سیاهیهای تصویر را نمایش دهند. اینجاست که فناوری HDR یا داینامیک رنج بالا وارد عمل میشود و با ارائه کنتراست بیشتر، تصویر طبیعیتر و تأثیرگذارتری را به مخاطب نمایش میدهد.
البته این موضوع مهم را فراموش نکنیم که تجربه شما از HDR ممکن است به هر طریقی دستخوش تغییر شود. به عنوان مثال، استانداردها و فرمتهای مختلفی از HDR وجود دارند یا بسته به اندازه و میزان روشنایی پنل صفحه نمایش و قابلیتهای آن، HDR میتواند خوب، بد یا عالی به نظر برسد.
دالبی ویژن (Dolby Vision) یکی از فرمتهای اصلی و مشهور فناوری HDR است و معمولاً بهترین عملکردی که از یک تصویر HDR انتظار دارید را به شما نمایش میدهد. در این مطلب قصد داریم دالبی ویژن را به شما عزیزان معرفی کنیم.
دالبی ویژن چیست؟
دالبی ویژن یک فرمت HDR است که یک لایه فراداده (Metadata) روی سیگنال اصلی HDR میاندازد. فراداده به دادهای میگویند که درباره یک داده دیگر، اطلاعات فراهم میکند اما این اطلاعات درباره محتوای خودِ داده اصلی نیست. دالبی ویژن با بهرهگیری از فراداده در صحنه به صحنه یا حتی فریم به فریمِ محتوای در حال پخش، عملکرد HDR را در هر زمان مدیریت میکند و در واقع به صفحه نمایش فرمان میدهد که در هر لحظه HDR باید چگونه نمایش داده شود.
مواردی مانند جزئیاتی که در تاریکترین قسمتهای تصویر قرار گرفتند، رنگها و سطوح تاریک با این روش به شکل چشمگیری بهبود پیدا میکنند. در واقع هدف از این مدیریت لحظهای تصویر این است که محتوا تا جای امکان به دید و نظر تیم سازنده و خلاق نزدیک باشد.
تفاوت دالبی ویژن و HDR 10 چیست؟
همین ابتدا باید بگوییم که دالبی ویژن نسبت به HDR 10 که فرمت اولیه و استاندارد HDR به حساب میآید، بسیار بهتر و برتر است. اما چرا؟
تفاوتهای اصلی میان این دو فرمت HDR این است که HDR 10 یک فرمت استاندارد در صنعت به حساب میآید و باید توسط تمام تلویزیونهای HDR پشتیبانی شود. دالبی ویژن یک فرمت انتخابی است و بهبودهای بسیاری را نسبت به فرمت قدیمیتر و فراگیرتر ارائه میدهد که در ادامه به آن میپردازیم.
نسخههای دالبی ویژن فیلمها و ویدیوها با عمق رنگ 12 بیتی خروجی گرفته میشوند اما HDR 10 عمق رنگ 10 بیتی دارد. طبیعی است که عمق رنگ 12 بیتی، طیف وسیعتری از رنگها را برای مخاطب به نمایش میگذارد و علاوه بر این، مقادیر روشنایی و کنتراست بیشتری دارد. نهایت روشنایی محتوای ویدیویی با دالبی ویژن میتواند به 10,000 نیت برسد اما این در حالی است که محتوای HDR 10 فراتر از 1000 نیت نمیرود.
بیشتر فیلمها و ویدیوهایی که با دالبی ویژن مستر میشوند، میزان روشنایی 4000 نیت را هدف قرار میدهند که در این میان استثناهایی نیز وجود دارد. به عنوان مثال، فیلم Mad Max: Fury Road با میزان روشنایی 10,000 نیت مستر شده است. با این حال کمتر تلویزیونی در بازار میزان روشنایی صفحه نمایش 4000 نیت دارد و عمق رنگ 12 بیتی دارد و اعداد و ارقامی مانند 10,000 نیت حداقل در حال حاضر برای آنها دست نیافتنی است.
HDR 10 بدین گونه کار میکند که مقادیر روشنایی را برای تمام طول محتوای ویدیویی ثابت نگه میدارد. بنابراین اگر در حال تماشای یک فیلم یا سریال و تجربه بازیهای ویدیویی روی تلویزیون HDR 10 خود هستید، سطح سیاهی و روشنایی همیشه ثابت باقی میماند. با این حال، کاری که دالبی ویژن انجام میدهد و HDR 10 توانایی انجام آن را ندارد، استفاده از فراداده پویا است. البته به این نکته توجه داشته باشید که تمام مانیتورها و تلویزیونهای HDR، مشخصات فنی و خصوصیات یکسانی ندارد. به عنوان مثال، تفاوت در نسبت کنتراست یا میزان روشنایی صفحه نمایش میتواند تصویر دالبی ویژن را در پنلهای مختلف، متفاوت نمایش دهد.
دالبی ویژن درست به مانند HDR 10، به صفحه نمایش میگوید که چگونه برای نمایش محتوای HDR بهینه شود. با این حال، تفاوت اصلی اینجاست که دالبی ویژن این کار را صحنه به صحنه و حتی فریم به فریم انجام میدهد (بسته به نوع مستر شدن محتوا). همه چیز از روشنایی گرفته تا کنتراست، جزئیات و تولید رنگ (colour reproduction) با این روش به شکل چشمگیری نسبت به HDR 10 بهبود پیدا میکنند. همچنین بد نیست بگوییم که هر پنلی که از دالبی ویژن پشتیبانی کند، به شکل پیشفرض از HDR 10 نیز پشتیبانی میکند اما برعکس این قضیه صحیح نیست.
کدام شرکتها از دالبی ویژن پشتیبانی میکنند؟
برخلاف HDR 10 و HDR 10+ که لایسنس آنها برای تولیدکنندگان محتوا رایگان است و هر کسی میتواند به این فرمت دسترسی داشته باشد، برای استفاده از دالبی ویژن باید به شرکت دالبی حق و هزینه لایسنس پرداخت کرد. با این که بیشتر شرکتها حاضر به خرید لایسنس دالبی ویژن هستند، اما شرکتهایی نیز وجود دارند که این کار را برخلاف سیاستهای خود میبینند. به عنوان مثال، شرکت سامسونگ که به عنوان یکی از مبدعان HDR10+ محسوب میشود، هیچ دلیلی برای پشتیبانی از فرمت HDR شرکت رقیب پیدا نمیکند و تمرکز خود را روی تلویزیونهای QLED خود با میزان روشنایی بسیار بالا گذاشته است.
با این حال، شرکتهای بسیاری مانند LG، Hisense، Panasonic، Philips، TCL، Sony، Toshiba و... از فرمت HDR دالبی پشتیبانی میکنند. به غیر از این موارد، میتوان مثالهای بسیار بیشتری برای پشتیبانی از دالبی ویژن زد؛ لپتاپ XPS 13 OLED شرکت Dell، سرفس پرو 8 شرکت مایکروسافت، Yoga Slim 7i Pro شرکت لنوو، آیفون و آیپد اپل و کنسولهای ایکس سری ایکس/اس شرکت مایکروسافت. علاوه بر این، شبکههای استریمینگ مشهوری مانند Apple TV+، دیزنی پلاس، نتفلیکس، Hulu و Paramount+ نیز از دالبی ویژن پشتیبانی میکنند.
دالبی ویژن برای گیمینگ
فرمت HDR دالبی ویژن در زمینه گیمینگ نیز دقیقاً به همان شکل که برای ویدیوها و فیلمها عمل میکرد، برای بازیهای ویدیویی نیز کار میکند و به همان گونهای که توضیح دادیم، بُعد بصری بازیها را از نظر طیف رنگ، کنتراست و میزان سیاهی و روشنایی صفحه بهبود میدهد. در حال حاضر و در بین کنسولهای بازی موجود در بازار، تنها کنسولهای ایکس باکس سری ایکس و ایکس باکس سری اس شرکت مایکروسافت از دالبی ویژن پشتیبانی میکنند و هماکنون بیش از 100 بازی با این فناوری مستر شدهاند که در میان آنها نام Halo Infinite نیز به چشم میخورد.
با این که میتوان بازیهای دالبی ویژن را همگام با نرخ فریم و نرخ بروزرسانی 120 هرتز نیز تجربه کرد، اما فراموش نکنید که تلویزیون یا مانیتور شما نیز باید از تمام مشخصات گیمینگ دالبی ویژن پشتیبانی کند. به عنوان مثال، تلویزیونهای پاناسونیک تنها زمانی از دالبی ویژن گیمینگ پشتیبانی میکنند که شما با خروجی رزولوشن 4K و نرخ بروزرسانی 60 هرتز به تجربه بازیها بپردازید. اما تلویزیونهای LG میتوانند این پشتیبانی را با رزولوشن 4K و نرخ بروزرسانی 120 هرتز نیز داشته باشند.
در این مطلب سعی کردیم دالبی ویژن را به صورت کامل به شما معرفی کنیم و از تفاوتهای آن با فرمتهای معمولی HDR بگوییم. فرقی نمیکند گیمر باشید یا یک دوستدار فیلم و سریال؛ دالبی ویژن در یک کلام، یک تصویر عمیق، زیبا و تأثیرگذار به شما نمایش میدهد که از تماشای آن لذت میبرید. نظر شما در مورد دالبی ویژن و دیگر فرمتهای HDR چیست؟
نظرات
برای ارسال دیدگاه ابتدا باید وارد شوید.