به طور کلی سخت‌افزار‌ها با گرما میانه خوبی ندارند و با افزایش سالانۀ دما در سراسر جهان، طریقه‌ای که فن‌های PC خود را قرار می‌دهید، نقش مهمی در کارآمدی اجزای ارزشمند شما دارد. به همین منظور، قصد داریم در این راهنما توضیح دهیم که چگونه باید فن‌های PC خود را برای بهترین عملکرد خنک‌کنندگی تنظیم کنید؛ زیرا شما میلیون‌ها تومان پول بی‌زبان خود را خرج کارت گرافیکتان نکرده‌اید که اکنون داغ کند. (ملاحظات حرارتی همچنین شامل PC گیمینگ دستی Valve's Steam Deck نیز می‌شوند، اما افسوس که نمی‌توانید فن‌های داخلی آن را دستکاری کنید.)
چند موضوع مهم وجود دارد که هنگام تنظیم فن‌های مختلف PC خود باید از آن‌ها آگاه باشید. پس بیایید یکی یکی آن‌ها را بررسی کنیم.
جهت جریان هوا
ابتدا بیایید با اصول اولیه شروع کنیم. طریقه جهت‌گیری فن‌ها تعیین می‌کند که آیا یک فن هوای خنک را به داخل می‌کشد یا هوای گرم را از سیستم شما خارج می‌کند. برخی از فن‌ها دارای فلشی درکنار قابشان هستند که جهت صحیح جریان هوای ناشی از فن را نشان می‌دهد.
اما اگر چنین نشانه‌گری را نداشت، نگران نباشد، یک قانون کاربردیش این است که هوا تقریباً همیشه به جلوی فن، جایی که معمولاً برچسب مارک فن وجود دارد، جریان می‌یابد. و هوا از پشتش خارج می‌شود، جایی که ممکن است اطلاعات فنی در مورد فن نوشته شود.
نوع فن نیز حائز اهمیت است، البته بهتر است که همه فن‌های نصب شده روی کیس از یک کانفیگ و ساختار باشند. فن‌هایی با فشار استاتیکی بالاتر برای حرکت هوا از طریق رادیاتورهای متراکم خنک کننده‌های مایع ایده‌آل هستند. فن‌های با جریان هوای بالا نیز به عنوان ورودی یا خروجی (اگزوز) هوا عالی هستند، زیرا می‌توانند مقدار زیادی هوا را درون کیس جریان دهند.
جریان هوای مثبت و منفی
هنگامی که فن‌ها هوای بیشتری را نسبت به بیرون راندن از کیس کامپیوتر وارد می‌کنند، درون کیس فشار مثبتی ایجاد می‌شود. فشار منفی زمانی پیش می‌آید که هوای بیشتری به بیرون کشیده شود که اغلب یک اثر خلاء ایجاد می‌کند. برای عملکرد بهینه خنک‌کنندگی در یک سیستم استاندارد، بهتر است فشار جریان هوا کمی به سمت مثبت باشد. (توجه داشته باشید که این حالت معمولاً منجر به ورود گرد و غبار بیشتری به کیس شما می‌شود که می‌توانید با فیلترهای گرد و غبار یا تمیز کردن مکرر قطعات از خاک گرفتگی آن‌ها جلوگیری کنید.)
چگونه می‌توان به جریان هوای مثبت دست پیدا کرد؟ آسان است، فقط ورودی‌های بیشتری نسبت به فن‌های خروجی داشته باشید، یا اگر تعداد فن‌های ورودی و خروجی با‌هم برابر بودند، کمی سرعت فن‌های ورودی را افزایش دهید.
فن ورودی و خروجی
محل قرار گیری فن‌های ورودی و خروجی یکی از مهم‌ترین مراحل برای نصب خنک کننده‌ها می‌باشد. به زبانی ساده: هوای تازه و خنک وارد شده، و هوای گرم از کیس خارج می‌شود. معمولاً بهتر است کیس شما هردو فن ورودی و خروجی را داشته باشد. (ممکن است در این مورد استثناهایی وجود داشته باشد، مانند سیستم‌های با کسی‌های مینی.)
مثال اول: با توجه به کیس محبوب Lian Li O11 Dynamic، همانطور که در تصویر بالا نشان داده شده است، یک حالت قرارگیری مناسب فن‌ها شامل نصب فن‌های ورودی در پایین و نصب فن‌های خروجی در بالا است. از این طریق، هوای تازه وارد کیس می‌شود و قطعات شما را خنک می‌کند. سپس هوای گرم تولید شده توسط سخت‌افزار شما بالا می‌رود و از فن‌های خروجی بالایی خارج می‌شود.
مثال دوم: بیایید به یک کیس سنتی‌تر نگاه کنیم، مانند کیس Be Quiet Silent Base 802 در بالا. یک حالت بهینه برای این کیس، هوا را توسط فن‌های ورودی در جلوی کیس به داخل می‌کشد. همچنین شما می‌توانید برای جریان هوای بیشتر، فن‌های خروجی اضافی را در بالای کیس نصب کنید. گنجاندن یک فن خروجی در پشت کیس، بهینگی این حالت را تکمیل می‌کند.
چنین پیکربندی به هوای خنک اجازه ورود از جلو را می‌دهد، که سپس هوای گرم CPU و GPU از بالا و پشت کیس تخلیه می‌شود.
در یک کامپیوتر رومیزی استاندارد، حداقل به یک فن ورودی و یک فن خروجی احتیاج دارید. برخی از کیس‌های ارزان‌تر فقط شامل یک فن ورودی در جلوی کیس یا یک فن خروجی در عقب هستند. اگر چنین کیسی دارید، پیشنهاد می‌شود کمی هزینه کنید و فن دیگری را به کیس خود اضافه کنید.
مکش و دهش خنک کننده‌های مایع
مکش و دهش برای کولرهای مایع توسط فن‌هایی انجام می‌شود که در جلوی رادیاتور کولر مایع شما قرار می‌گیرند و جریان هوا را از جلو به عقب، یا به عبارتی از بیرون به داخل کیس، منتقل می‌کنند. اگر فن‌ها را برگردانید و آن‌ها را پشت رادیاتور قرار دهید، اکنون هوا به درون خنک کننده مایع شما وارد می‌شود. (مانند تصویر بالا)
حال کدام حالت بهتر است؟ اکثر تست‌ها تفاوت ناچیزی را در مقایسه بین مکش و دهش هوای خنک کننده‌های مایع نشان می‌دهند، اما می‌توان گفت دهش (خروج هوا از کیس) نتیجه کمی بهتر خواهد داشت. طور کلی این حالت در اکثر کیس‌ها بهترین عملکرد را دارد.
جریان هوای کیس و اثر آن بر CPU
خنک کننده‌های مایع AIO (All-in-One): اگر CPU خود را با کولرهای AIO خنک می‌کنید، بهینه‌ترین حالت قرار دادن رادیاتور در جلو یا بالای کیس خواهد بود. و هر دو به خوبی عمل می‌کنند. البته اگر می‌خواهید در طی این فرآیند پردازنده گرافیکی را نیز خنک کنید، باید خنک کنندۀ AIO را به عنوان خروجی هوا در بالای کیس قرار دهید. اگرچه با این کار CPU کمی گرم‌تر می‌شود، اما GPU شما خنک‌تر می‌ماند.
کولر بادی
با یک خنک کننده هوایی عادی، به طور مطلوب بهتر است که فن روی هیت سینک کولر قرار گرفته باشد و هوا را به سمت خروجی عقب کیس منتقل کند. در مثال بالا، جریان باز GPU همچنین هوای گرم را به سمت بالا منتقل می‌کند؛ که یک قابلیت معمولی برای یک دستگاه گیمینگ محسوب می‌شود. این حالت دمای CPU شما را در هنگام استفاده از کولر هوایی کمی افزایش می‌دهد که شما می‌توانید با بهینه‌سازی جریان هوای فن، سطوح گرما را کاهش دهید.
خنک سازی کارت گرافیک
پردازنده‌های گرافیکی "جریان باز" (open shroud) استاندارد مقدار زیادی هوای گرم را وارد کیس شما می‌کنند، حتی اگر یک کارت گرافیک قدرتمند باشد؛ حتی بیشتر از CPU شما. برای به حداکثر رساندن اتلاف گرما و جریان هوا چه کاری می‌توانید انجام دهید؟
اگر کیس شما اجازه می‌دهد، فن‌هایی را نصب کنید که هوا را از پایین به سمت کارت گرافیک و به سمت بالا حرکت می‌دهند. با این کار هوای خنک مستقیماً به فن‌های ورودی GPU منتقل می‌شود. اگر کیس شما اجازه نصب فن در چنین موقعیت‌هایی را نمی‌دهد، همانطور که قبلا توضیح داده شد، کافیست یک فن ورودی مناسب در جلو به همراه فن‌های خروجی در بالا یا عقب داشته باشید.
یادآوری: شما همیشه حداقل به یک فن برای ورود و یک فن برای خروج هوا از کیس خود احتیاج دارید و اگر سیستم شما گیمینگ باشد، تعداد این فن‌ها باید دو برابر شود.
سرعت فن و نوع کیس
دو نکته آخر مهمی وجود دارد که باید به آن توجه داشته باشید. اولاً، انتخاب کیس مناسب می‌تواند به جریان بهینه هوای فن شما کمک زیادی کند. برای انتخاب یک کیس خود، باید دو ویژگی را مد نظر داشته باشید:
- از کیس‌هایی با جلویی باز و مشبک استفاده کنید. این کیس‌ها جریان هوای بسیار بهتری نسبت به کیس‌های با پنل جلویی بسته یا شیشه‌ای دارند.
- اگر از سخت‌افزار داغ و قدرتمندی استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که کیس شما برای نصب فن‌هایتان به اندازه کافی بزرگ باشد. اگر حتماً می‌خواهید از یک کیس کوچکتر استفاده کنید، برای کارایی بیشتر از خنک کننده‌های مایع استفاده کنید.
دوم، از کنترل‌کننده‌های فن استفاده کنید تا آن‌ها را روی بهترین نسبت نویز به عملکرد ممکن تنظیم کنید. اکثر مادربردهای میان رده تا بالا رده، شامل نرم‌افزار تنظیم فن در بایوس یا به عنوان یک برنامه ویندوزی هستند. یک نمونه از این برنامه‌ها Asus Ai Suite 3 است.
شما می‌توانید دمای پردازنده و کیس خود را بر‌اساس حرارت واقعی آن‌ها تنظیم کنید که می‌تواند عملکرد مناسبی به شما ارائه دهد. اینگونه، در صورت لزوم، فن‌ها به بالاترین قدرت چرخش خود می‌رسند تا خنک کنندگی سیستم شما تضمین شود.
اگر می‌خواهید کنترل پیشرفته‌تری بر سرعت فن خود داشته باشید، کنترل‌کننده‌های سخت‌افزاری Aquacomputer، Corsair و EKWB نیز گزینه‌های خوبی هستند که به شما این امکان را می‌دهند تا قدرت فن‌ها را حتی بیشتر تنظیم کنید. همچنین می‌توانید سرعت فن را بر اساس پردازنده گرافیکی قرار دهید یا از حسگرهای حرارتی و واحدهای پیشرفته‌تر آن‌ها استفاده کنید، که البته نیازی به این تنظیمات پیچیده برای کنترل سرعت فن نیست.
و تمام! اکنون تمام چیزهایی را که برای قرار دادن بهینه فن‌ها و دریافت بهترین عملکرد خنک کنندگی به آن نیاز دارید می‌دانید.
منبع: PCWorld
/0-250x141.jpg)
%20a%20case%20fan/0-250x141.jpg)
برای ارسال دیدگاه ابتدا باید وارد شوید.