هنگامی که شما به کارآفرین میلیاردر یعنی "ایلان ماسک" (Elon Musk) فکر میکنید، احتمالا اولین چیزی که به ذهنتان میرسد، کارخانه اتومبیلهای الکترونیک او یعنی Tesla، ماجراجوییهای فضایی او با SpaceX یا پیشنهاد او برای خریدن توییتر به ذهنتان میرسد. البته میتوان انتظار داشت که اظهارات بحث برانگیز او در شبکههای اجتماعی یا حتی مصرف ماریجوانا همراه با "جو روگن " (Joe Rogan) نیز در خاطرتان باشد. در همه این حالات اما شما میدانید که او یکی از ثروتمندترین افراد روی کره زمین است.
پروژهای که ایلان ماسک در حال کار روی آن است و احتمالا شما از آن خبر ندارید، Starlink است، یک ماجراجویی جدید که ایلان ماسک قصد دارد از طریق آن اینترنت را به همه کسانی که در کره زمین زندگی میکنند برساند و قصد انجام این کار را از طریق افزایش تعداد ماهوارههای اینترنتی موجود در کره زمین دارد.
بعد از سالها توسعه در داخل خود SpaceX و بعد از به دست آوردن حدود ۸۸۸.۵ میلیون دلار بودجه از کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا تا پایان ۲۰۲۰، کمپانی Starlink در سال ۲۰۲۱ فعالیت خود را به صورت جدیتر پیش گرفت. در ژانویه، بعد از سه سال موفقیت در زمینه پرتاب ماهواره به آسمان، پروژه به تعداد بیش از ۱۰۰۰ ماهواره در مدار زمین رسید. یک سال و هزاران پرتاب بعد از آن زمان، حالا این پروژه بیش از ۲۰۰۰ ماهواره سالم در فضا دارد و گفته میشود که سرویسهای آن در ۳۲ کشور در سراسر جهان قابل دسترسی هستند و همچنین تعداد زیادی از مشتریان هنوز منتظر رسیدن وسایل خود هستند تا بتوانند از این سرویس استفاده ببرند.
کشور اوکراین نیز شامل کشورهایی میشود که تحت پشتیبانی این سرور قرار دارد، جایی که در ماه فوریه، ماسک شخصا دستگاههای لازم را برایشان فرستاد تا در زمان حمله روسیه دارای اینترنت باشند و حتی روسها سعی کرده بودند تا سیگنالهای دریافتی را از بین ببرند. این طبق گزارش Washington Post حرکت ایلان ماسک، منجر شد تا حدود ۳ میلیون دلار هزینه روی دست کسانی که در آمریکا مالیات میدهند بیفتد!
سرویس اینترنتی Starlink البته فاقد مشکلات و حواشی خود نیست. تعدادی از اعضای جامعه علمی نگرانیهای خود را در مورد تاثیر ماهوارههای کم ارتفاع Starlink که در مدار زمین هستند روی آسمان شب ابراز کردهاند. در عین حال رقبای دیگری در زمینه اینترنت ماهوارهای مثل Viasat، HughesNet و Project Kuiper از سوی آمازون نیز وجود دارند و با تماشای موفقیتهای Starlink قصد دارند روندهای آن را آهستهتر کنند. اخیرا نیز Dish شکایت خود از Starlink را ابراز کرد و گفت که سیگنال ماهوارههای این اینترنت با اینترنتهای 5G بند ۱۲ گیگاهرتزی مشکل دارند.
از اول شروع کنیم؛ Starlink دقیقا چیست؟
اگر بخواهیم به طور دقیق بگوییم، Starlink بخشی از کمپانی SpaceX میباشد، این نام همچنین برروی شبکه ماهوارههای در حال افزایش کمپانی نیز وجود دارد. توسعه این شبکه در سال ۲۰۱۵ آغاز شد و اولین ماهواره آن در سال ۲۰۱۸ در مدار قرار گرفت.
در سالهایی که گذشت، SpaceX هزاران ماهواره Starlink به فضا پرتاب شدند و تعداد بسیار زیادی نیز پرتاب موفقیت آمیز داشتند. آخرین پرتاب موفق در روز ۷ جولای (۱۶ تیر) انجام شد و ۵۳ ماهواره را در مدار پایینی زمین قرار داد. این پرتاب منجر شد تا تعداد ماهوارههای Starlink به رقم ۲۷۵۹ برسد و بیش از ۲۰۰۰ ماهواره جزو بخشهای عملکردی این سرویس هستند.
این ماهوارهها میتوانند خانه من را به اینترنت وصل کنند؟
ایده اصلی استارلینک، همین است.
درست مثل اینترنتهای ماهوارهای دیگر مثل Viasat یا HughesNet، Starlink نیز میخواهد دسترسی به اینترنت را به مردمی که در مکانهای دور از دسترس هستند یا دسترسی به اینترنت پرسرعت ندارند بفروشد.
در وبسایت Starlink نوشته شده است که: «Starlink برای مکانهایی از زمین مناسب است که اتصالات با چالشهای مختلفی رو به رو میباشند. به دلیل نبود محدودیتهای ساختارهای زمینی، Starlink میتواند اینترنت پرسرعت با پهنای باند بالا را به مکان شما که فاقد اینترنت میباشد، بیاورد.»
تنها چیزی که شما برای اتصال این شبکه نیاز دارید، تهیه یک دیش ماهواره کوچک در خانه شماست که سیگنال را دریافت کند و پهنای باند آن را به مودم شما بدهد. کمپانی تعداد مختلفی از آپشنهای نصب را روی سقفها، حیاطها و به طول کلی محیط خارجی خانه شما ارائه میدهد و حتی یک اپلیکیشن Starlink روی iOS و اندروید وجود دارد که با استفاده از واقعیت افزوده به شما مکان مناسب برای رسیور را نشان میدهد.
سرویس Starlink تنها در لوکیشنهای از پیش مشخص شدهای در کانادا، آمریکا و کشورهای دیگر ارائه میشود ولی تاکنون این سرویس بیش از ۱۰۰ هزار ترمینال ماهوارهای برای مشتریان ارسال کرده و انتظار میرود با افزایش فروش، ماهوارههای بیشتری نیز به فضا پرتاب شوند و در نهایت Starlink قصد دارد تا کل سیاره را پوشش دهد و وای-فای سرعت بالا را به همه چیز، حتی به وسایل نقلیه در حال حرکت و هواپیماها بیاورد.
طبق اطلاعات Ookla، Starlink به شکل میانگین سرعت دانلود بالای ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه را در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۱ ارائه داده است.
سرویس اینترنتی Starlink چقدر سریع است؟
طبق اطلاعات وبسایت اندازهگیری سرعت اینترنت یعنی Ookala که عملکرد این سرویس ماهوارهای را در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۱ انجام داد، Starlink سرعت دانلودی بیشتر از ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه را در بیش از ۱۵ کشور ارائه میداد و به طور کلی میانگین سرعت در سه ماهه چهارم، بیشتر از سه ماهه سوم سال ۲۰۲۱ بود. در ایالات متحده آمریکا Starlink سرعت دانلودی معادل ۱۰۵ مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلودی معادل ۱۲ مگابیت بر ثانیه را ارائه میداد که تقریبا پنج تا شش برابر بهتر از میانگین سایر شرکتهایی که اینترنت ماهوارهای ارائه میدهد میباشد و تنها از میانگین سرعت اینترنتهای وایرلس خانگی پایینتر میباشد که شامل روشهای مختلف دسترسی به اینترنت مثل ماهوارهها و اتصالات زمینی نیز میشود.
در وبسایت Starlink در کنار هشداری جهت قطعی موقت، ذکر شده است که: «کاربران میتوانند از ماههای بعدی در اکثر مکانهای تحت پوشش، انتظار سرعتی معادل ۵۰ مگابیت تا ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه را داشته و انتظار پینگی از ۲۰ تا ۴۰ میلیثانیه را داشته باشند. ما با فرستادن ماهوارههای بیشتر به مدار زمین، ایستگاههای بیشتری خواهیم ساخت، نرم افزار شبکه خود را بهبود میبخشیم، سرعت دادهها را بیشتر میکنیم و تاخیر نیز به شکل قابل توجهی بهبود خواهد یافت.»
با این وجود اما ایلان ماسک در فوریه سال قبل در توییتر اظهار داشت که انتظار دارد که سرعت این سرویس تا پایان سال ۲۰۲۱ به بیش از ۳۰۰ مگابیت بر ثانیه برسد. حالا در سال ۲۰۲۲، او ادعا میکند که دسترسی به این ویژگی بسیار سخت است و سرعت این سرویس در مکانهای مختلف متفاوت خواهد بود.
در ماه ژوئن، Ookla اظهار کرد که سرعت دانلود Starlink از آغاز ۲۰۲۱ تا آغاز ۲۰۲۲، تقریبا ۳۸ درصد افزایش داشته و به ۹۰ مگابیت بر ثانیه رسیده است. این سرعت بسیار بهتر از Viasat یا Hughesnet میباشد که در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ سرعت دانلود میانگین آنها معادل ۲۲ مگابیت بر ثانیه بود. البته Starlink باز هم از نظر میانگین سرعت دانلود پایینتر از تهیه کنندگان اینترنت در آمریکا قرار دارد.
سال گذشته یکی از اعضای CNET این سرویس را برای خانهاش در ایالت کالیفرنیا گرفت و اخیرا این ویژگی را در مکانهای مختلف آزمایش کرده است. او در خانهاش به سرعت دانلودی معادل ۷۸ مگابیت بر ثانیه با پینگ ۳۶ میلیثانیه دستيافت.
صفحه پیشخرید Starlink. قیمتهایی مثل بیش از ۱۱۰ دلار در ماه و ۶۰۰ دلار برای سخت افزار.
قیمت استارلینک
استارلینک در حال حاضر خریدهای جدید را قبول میکند و برای خرید آن شما نیاز دارید تا ۹۹ دلار پرداخت کنید و سپس منتظر باشید تا با شما ارتباط برقرار کنند. در زمان اجرای بتای آن در سال ۲۰۲۱، استارلینک اظهار داشت که بعضی از پیشخریدها ممکن است تا شش ماه به طول بیانجامند و حتی در بعضی از مناطق ممکن است سفارشها تا سال ۲۰۲۳ تحویل داده نشوند.
قیمت اولیه سرویس ۹۹ دلار به ازای هر ماه بود که به آن مالیات و سایر مبالغ نیز اضافه میشد و شما همچنین باید ۵۰۰ دلار برای دیش ماهواره و مودم مورد نیاز خود نیز پرداخت کنید. در ماه مارس، برخلاف آن چه مدیران کمپانی پیشبینی کرده بودند، قیمت سخت افزار بالاتر رفت و SpaceX قیمتها را به ۱۱۰ دلار در ماه و ۶۰۰ دلار جهت سخت افزار اولیه تغییر داد.
پرداخت ماهانه ۱۱۰ دلار برای اینترنتی که به سرعت اینترنت فیبر نوری نیست، مبلغ بسیار زیادی میباشد ولی ایلان ماسک معتقد است که این قیمت برای کسانی که در محیطهای دور از دسترس زندگی میکنند و فاقد دسترسی به اینترنت میباشند، میتواند بسیار مفید باشد.
در اوریل سال گذشته، رئيس SpaceX آقای "گوین شاتول" (Gwynne Shotwell) اظهار داشت که استارلینک میخواسته قیمتی ساده و شفاف را داشته باشد و هیچ قصدی برای اضافه کردن سرویسهای مختلف در میکس نیست. اما اینطور که به نظر میرسد، این روند در سال ۲۰۲۲ قرار است تغییر کند و قرار است یک سرویس جدید سطح بالا اضافه شود که تقریبا دو برابر عظیمتر از سرویس اصلی میباشد و سرعت دانلودی معادل ۱۵۰ تا ۵۰۰ مگابیت بر ثانیه را ارائه میدهد. این سرویس ماهانه ۵۰۰ دلار خرج خواهد داشت و ۲۵۰۰ دلار نیز خرج اولیه آن است. استارلینک در حال حاضر سفارشهای این سرویس را میگیرد و انتظار میرود که در سال ۲۰۲۲ این سرویس اجرایی شود.
استارلینک در چه مکانهایی در دسترس است؟
نقشه بالا نشان دهنده مکانهایی میباشد که در دسامبر ۲۰۲۰ استارلینک در اولین بتای خود به آنها سرویس میداد. این نقشه در سال ۲۰۲۱ پیشرفت بسیاری کرد و حالا انتظار میرود با افزایش تعداد ماهوارهها این اینترنت بیش از پیش گسترش یابد.
با وجود نوید این که کل کره زمین در پاییز پیش رو مورد پوشش قرار میگیرد، این سرویس در حال حاضر محدود به بعضی کشورها و بعضی مناطق است. البته با اضافه شدن ماهوارههای جدید، مناطق تحت پوشش نیز به سرعت افزایش مییابند.
طبق گفتههای ایلان ماسک، لیست کشورهایی که در حال حاضر از این سرویس اینترنت ماهوارهای پشتیبانی میکنند شامل: ایالات متحده آمریکا، کانادا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، اتریش، هلند، ایرلند، بلژیک، سوییس، دانمارک، پرتغال، استرالیا و نیوزلند میشود. همچنین پیشخریدهای Starlink در سایر کشورها مثل ایتالیا، لهستان، اسپانیا و شیلی نیز در دسترس است.
هنوز راه زیادی باقی مانده است و استارلینک حداقل خواهان ۱۰۰۰۰ ماهواره است تا بتواند ادعا کند که میتواند اکثریت کره زمین را پوشش دهد (حتی دیده شده که SpaceX خواهان ۴۲۰۰۰ ماهواره برای این کار است.) در حال حاضر، تنها تقریبا ۲۰ درصد از کره زمین پوشش داده میشود و بهترین پوشش نیز در مناطقی است که بین ۴۵ تا ۵۳ درجه نیمکره شمالی قرار دارند.
البته باز هم ایلان ماسک در مورد زمانبندیهای استارلینک وعدههای عجیبی داده است. در مصاحبهای که در کنگره جهانی موبایل سال ۲۰۲۱ انجام شد، ماسک اظهار داشت که میخواهد در ماه آگوست، استارلینک کل کره زمین بجز قطب جنوب و شمال را پوشش دهد. پیش از این در ژوئن، شاتول اظهارات مشترکی داشت و گفته بود که در پاییز پیش رو استارلینک کل دنیا را پوشش میدهد.
او گفت: «ما توانستیم ۱۸۰۰ ماهواره و بیشتر را در پرتاب کنیم و همه آنها به خوبی در مدار زمین قرار گرفتند، ما قصد داریم تا پوشش کره زمین را بیشتر کرده و تا سپتامبر امسال به بیشترین حد آن برسیم.»
در سپتامبر، یکی از کاربران توییتر از ایلان ماسک پرسید که چه زمانی استارلینک از بتا خارج میشود و او گفت: «ماه آینده.»
طبق گزارشهای FCC که اخیرا استارلینک را به لیست مهیاکنندگان اتصالات اینترنتی قرار داده است، این سرویس در دسامبر ۲۰۲۰ تنها توسط ۰.۰۸ درصد آمریکاییها قابل استفاده بود. در آن زمان همه کاربران به نهایت سرعت دانلود این سرویس یعنی ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه دسترسی داشتند و سرعت آپلود نیز ۱۰ مگابیت بر ثانیه بود. گزارشهای آینده FCC قطعا اطلاعات بیشتری به ما در مورد این موضوع خواهد داد.
چرا ماهواره؟ فیبر نوری سریعتر نیست؟
فیبر نوری یا اینترنتی که از طریق زمین و به وسیله کابل فیبر نوری در دسترس قرار میگیرد، سرعت دانلود و آپلودی را در اختیار ما قرار میدهد که بسیار سریعتر از اینترنت ماهوارهای میباشند ولی همانطور که کمپانیهایی مثل گوگل میگویند، به دست آوردن زیرساختهای لازم برای اجرای فیبر نوری به هیچ وجه سریع نیست. البته باید گفت که پرتاب کردن ماهواره به فضا نیز کار آسانی نیست ولی با وجود رقبای کمتر و همچنین نیاز به نوآوریهای کمتر، میتوان به این باور رسید که احتمالا استارلینک بسیار قبلتر از این که فیبر نوری همهگیر شود، همهگیر خواهد شد. اخیرا FCC نیز نشان داده که ممکن است استارلینک به یک سرویس موبایلی نیز تبدیل شود.
البته یادتان هم نرود که ما در مورد ایلان ماسک صحبت میکنیم. SpaceX تنها کمپانی روی زمین است که میتواند پشت هم موشکهای مختلف را به فضا پرتاب کند و همچنین در مسابقات تبلیغاتی نیز پیروزی همیشه با فضا است. علاوه بر آن، ماسک در سال ۲۰۱۸ اظهار داشت که استارلینک میتواند با سود خود به SpaceX کمک کند تا جاهطلبی کمپانی در زمینه ساختن یک پایگاه روی کره مریخ به واقعیت تبدیل شود.
اگر آن روز برسد، احتمالش زیاد میباشد که SpaceX یک سرویس ماهوارهای روی کره سرخ نیز به کار ببندد و این موضوع به معنای این است که عملا خریداران امروزی استارلینک به گونهای موش آزمایشگاهی اینترنت وایرلس آینده هستند.
خانم شاتول در سال ۲۰۱۶ در مورد دورانداز کمپانی در مورد استارلینک اظهار داشت که: «اگر شما یک میلیون نفر به مریخ بفرستید، باید راهی به ارتباطات آنها نیز فراهم کنید. من فکر نمیکنم مردمی که به مریخ میروند با رادیوهای معمولی راضی باشند. آنها آیفونها یا گوشیهای اندروید خود را روی مریخ میخواهند.
در قراردادنامه استارلینک یک بند مربوط به مریخ وجود دارد. کاربران باید موافقت خود را با این که مریخ یک سیاره آزاد بوده و مربوط به هیچکدام از دولتهای زمینی نمیباشد را اعلام کنند.
در تصویر بالا ذکر شده که: «برای سرویسهای ارائه شده در مریخ یا حمل و نقلهای موجود در مریخ از طریق Starship یا سایر کشتیهای فضایی، خریداران باید با این موضوع موافق باشند که مریخ هیچ ربطی به دولتهای زمینی نداشته و فعالیتهای مریخی هیچ ربطی به این دولتها ندارد.»
به هرحال با سرعت فعلی استارلینک که حدود ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه است، اینترنت ماهوارهای استارلینک به هیچ وجه نزدیک اینترنت چند گیگابیت بر ثانیهای که اهالی زمین در آینده نزدیک به آن دسترسی خواهند داشت نخواهد بود و این موضوع به خاطر فاصله زیاده محل زندگی شما با استراتوسفر است! این فاکتور همچنین باعث افزایش تاخیر نیز میشود که از دلایل لگهای مختلف در مکالمههایی است که اصولا از طریق ارتباطات ماهوارهای برقرار میشوند.
با این وجود، استارلینک نوید این را میدهد که ارتباطات بهتری را در اختیار ما قرار خواهد داد و ماهوارههای خود را در مدارهای پایینتر با ارتفاعات کمتری نسبت به زمین قرار خواهد داد – طبق گفتهها، این ماهوارهها نسبت به سایر ماهوارههای دیگر ۶۰ برابر نزدیکتر به زمین خواهند بود و این موضوع یعنی فاصله کمتری که سیگنال ماهوارههای استارلینک آن را طی کنند – بنابراین تاخیر بسیار کمتر خواهد شد و استفاده از اینترنت استارلینک نیز بسیار آسانتر خواهد گشت.
آیا استارلینک قابل اتکا میباشد؟
گزارشهایی که از طریق Fast Company و CNBC منتشر شده بودند نشان میدادند که مشتریان اولیه استارلینک از سرویسهای آن بسیار راضی هستند ولی کمپانی هشدار امکان قطعیهای جزئی را در طول بتا داده بود.
وبسایت DownDetector.com که از مدار خارج شدن سرویسها را تخت پوشش قرار میدهد، ۴ مشکل را برای استارلینک در سال ۲۰۲۱ پیدا کرده که شامل ۴ قطعی در ژانویه، فوریه، آوریل و می را میدهد. برای مقایسه DownDetector برای HughesNet هیچ قطعی و برای ViaSat تنها یک قطعی را نشان میدهد. کاربران استارلینک از آریزونا تا آلبرتای کانادا در ماه می نسبت به قطعی اینترنتشان اعتراض کردند، قطعیای که در نهایت تنها چند ساعت باعث ایجاد اختلال شد.
آب و هوای بد و بقیه موانع چطور؟
این موضوع قطعا یکی از بدیهای اینترنت ماهوارهای است. طبق آن چیزی که در بخش FAQ استارلینک نوشته شده دستگاه رسیور شما توانایی آب کردن برف روی خودش را دارد ولی نمیتواند کاری برای برفهای جلوی خود و موانعی که آن ایجاد میکند انجام بدهد. در این بخش نوشته شده که:
«ماه پیشنهاد میکنیم استارلینک را در جایی نصب کنید که در آن برف جمع نمیشود. باران شدید یا باد نیز میتوانند اتصال اینترنت شما را مختل کرده و باعث سرعت کم یا حتی در برخی مواقع محدود باعث قطع شدن کلی آن شود.»
آیا مشکلاتی در زمینه ماهوارههای استارلینک وجود دارند؟
نگرانیهای زیادی در مورد افزایش قابل توجه ماهوارههای خصوصی در جهان وجود دارد و علاوه بر آن ما مباحث مربوط به دایرههای فضایی و تاثیرگذاری ماهوارههای مدارهای پایینتر روی آسمان شب را نیز داریم. در سال ۲۰۱۹ بلافاصله بعد از پرتاب اولین ماهواره استارلینک به فضا، اتحادیه بین المللی فضانوردان هشداری با مضمون نگهبانی و نگهداری از حیات وحش و همچنین ستارگان آسمان شب داد:
«ما هنوز تاثیر هزاران ماهواره روشن در آسمان شب را نمیدانیم و با وجود قصد مثبت این شرکتها، ممکن است این فعالیتها باعث مختل شدن هردوی این فعالیتها شود.
این عکس که از فضا بوده، نور ماهوارههای استارلینک پس از پرتاب آنها به فضا در سال ۲۰۱۹ را به شکل خطهای بلند نشان میدهد.
از آن زمان استارلینک انواع مختلفی از طراحیها را اعمال کرده تا روشنایی این ماهوارهها را کمتر کند. در آغاز سال ۲۰۲۰، کمپانی یک DarkSat را تست کرد، ماهوارهای که دارای یک پوشش مخصوص ضد بارتاب نور میباشد. بعدها در ژوئن ۲۰۲۰، کمپانی ViosrSat را منتشر نمود که دارای کلاهک مخصوص ضد نور وبد. در آگوست، استارلینک ماهوارههای دیگری را به فضا فرستاد و این بار همه آنها دارای کلاهک بودند.
شاتول اظهار داشت: «ما میخواهیم کار درست را انجام دهیم تا مطمئن شویم که بچههای کوچک میتوانند از طریق تلسکوپ خود به آسمان نگاه کنند. تماشا کردن ماهوارههای استارلینک نیز جالب خواهد بود ولی آنها باید زحل و ماه را ببینند و ما نمیخواهیم این موضوع مختل شود.»
همچنین در وبسایت کمپانی نوشته شده: «استارلینک با فضاونوردان زیادی گفت و گو کرده تا بهتر شرایط و مهندسیهای لازم فضا را بفهمد تا نور ماهوارهها را کاهش دهد.»
با تستهای بیشتری که برای ماهواره استارلینک در سال جاری صورت میگیرد، قطعا در ماههای بعدی اطلاعات بیشتری در مورد این پدیده خواهد بود و باید ببینیم سرنوشت این جاهطلبی ایلان ماسک، چطور خواهد بود و چه تاثیری بر کیفیت زندگی ساکنین زمین خواهد گذاشت!
منبع: CNET
برای ارسال دیدگاه ابتدا باید وارد شوید.