نگاهی به ژانرهای بازی‌های ویدئویی (قسمت اول)

نگاهی به ژانرهای بازی‌های ویدئویی (قسمت اول)

نوشته‌ی
avatar
3 سال و 8 ماه و 28 روز پیش

فهرست مطالب

بازی‌های ویدئویی اکنون محبوب‌تر از هر زمان دیگری هستند. آن‌ها بخش مهمی از اخبار روزانه را به خود اختصاص داده‌اند، تنور شبکه‌های اجتماعی را گرم نگه داشته‌اند و از همه مهم‌تر برای ساعت‌های متمادی ما را سرگرم کرده‌اند. بازی‌های ویدئویی نه تنها امروزه بیشتر به چشم می‌آیند، بلکه از گستردگی فراوانی نیز برخوردار هستند. ما در اگزو گیم قصد داریم شما را با دریای بی‌کران سبک‌ها و زیرسبک‌های بازی‌های ویدئویی آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

یک بازی ممکن است نقش‌آفرینی باشد و دیگری یک بازی اشاره و کلیکی، سبک‌های زیادی در دنیای بازی‌های ویدئویی وجود دارد. خیلی از بازی‌ها نیز هستند که عناصر سبک‌های مختلف را در خود ترکیب کرده‌اند و این تنوع بالا واقعا به شما کمک می‌کند تا عنوانی که دوست دارید را انتخاب کنید.

سبک‌های اصلی بازی‌های ویدئویی چه هستند؟ بهترین بازی‌های هر سبک کدامند؟ چه بازی‌هایی برای شما مناسب هستند؟ پاسخ همه این‌ها و بیشتر، در این مقاله گنجانده شده است.

قبل از هر چیز بد نیست به این مقوله بپردازیم که اساسا سبک بازی‌های ویدئویی چگونه تعریف می‌شود؟ سبک در بازی‌های ویدئویی تعریفی از دسته بازی‌هایی به ما ارائه می‌دهد که دارای مشخصه‌های گیم‌پلی شبیه به هم هستند. سبک‌های بازی‌های ویدئویی معمولا بر اساس داستان و فضای رخ‌دادن آن تعریف نمی‌شوند (بر خلاف سینما) بلکه بر اساس چگونگی تعامل بازیکن با آن بازی به‌خصوص تعریف می‌شوند.

به عنوان مثال یک بازی تیراندازی اول شخص (FPS) همیشه یک عنوان تیراندازی اول شخص است، صرف‌نظر از این که در یک فضای علمی‌تخیلی، فانتزی یا نظامی در جریان باشد. تا زمانی که دوربین بازی شخصیت اصلی تحت هدایت بازیکن را از نمای اول شخص به تصویر بکشد و گیم‌پلی بازی مبتنی بر تیراندازی باشد، سبک بازی همان تیراندازی اول شخص است.

سبک‌ها ممکن است طیف گسترده‌ای از بازی‌ها را در بر بگیرند که این مهم منجر به ایجاد طبقه‌بندی‌های خاصی به نام زیر سبک‌ها می‌شود. به عنوان مثال یک بازی اکشن (حادثه‌ای) می‌تواند بسته به خصوصیاتش تحت زیرسبک‌های سکوبازی (پلتفرمر) یا مبارزه‌ای طبقه‌بندی شود. بعضی از بازی‌ها، علی‌الخصوص بازی‌های تحت مرورگر و موبایل، معمولا در سبک‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند.

در ادامه نگاهی خواهیم داشت به مهم‌ترین و متداول‌ترین سبک‌های اصلی بازی‌ها و بزرگترین زیرسبک‌های آن‌ها.

سبک‌های اصلی بازی‌های ویدئویی به هشت دسته کلیدی طبقه‌بندی می‌شوند که هر کدام نیز دارای زیرسبک‌های متعددی هستند.

اکشن (حادثه‌ای)

بازی‌های اکشن بر چالش‌های فیزیکی تأکید دارند. چالش‌هایی که برای فائق آمدن به آن‌ها به هماهنگی چشم و دست و مهارت‌های حرکتی نیاز است. این سبک بازی‌ها، بازیکن را در رأس امور قرار می‌دهند، چرا که اوست که اکثر اتفاقات بازی را رقم می‌زند. بیشتر بازی‌های نخستین در این سبک قرار می‌گیرند. امروزه نیز این سبک هنوز طیف گسترده‌ای از بازی‌ها را در بر می‌گیرد.

بازی‌های اکشن خود به زیرسبک‌های زیادی طبقه‌بندی می‌شوند. بازی‌های سکوبازی و مبارزه‌ای از جمله معروف‌ترین این زیرسبک‌ها هستند. این در حالی است که بازی‌های تیراندازی (Shooter) از دهه 90 میلادی به یکی از سبک‌های غالب بازی‌های ویدئویی تبدیل شدند و این موفقیت خود را تا کنون حفظ کرده‌اند. بازی‌های اکشن معمولا دارای عناصر گیم‌پلی پیچیده و درهم تنیده هستند که مبتنی بر واکنش و عکس‌العمل لحظه‌ای بازیکن است.

اکشن - ماجراجویی

سبک اکشن ماجراجویی عناصر دو سبک متفاوت را با هم ترکیب کرده است. بازی‌های این سبک معمولا چالش‌های بلند مدت را پیش پای بازیکن می‌گذارند که به وسیله تهیه ابزار مربوطه قابل رفع شدن هستند، چالش‌های کوچک‌تری که شامل عناصر اکشن و مبارزات بازی هستند.

بازی‌های اکشن ماجراجویی تمرکز اصلی خود را روی عنصر اکتشاف و ماجراجویی بنا نهاده‌اند و معمولا شامل جمع کردن اشیاء متفاوت، حل کردن معماهای ساده و مبارزات هستند. اکشن ماجراجویی در این سال‌ها تبديل به یک برچسبی شده است که معمولا به بازی‌هایی اطلاق می‌شود که به خوبی در دیگر سبک‌ها جای نمی‌گیرند.

به دلیل شیوع و گستردگی این سبک از بازی‌ها در کنسول‌های بازی و نبود بازی‌های معمول سبک ماجراجویی، گیمرهای جوان معمولا بازی‌های سبک اکشن ماجراجویی را "بازی‌های ماجراجویی" می‌خوانند در صورتی که این سبک‌ها با هم تفاوت عمده‌ای دارند.

پیدایش بازی‌های این سبک زمانی صورت گرفت که بازی‌سازان تصميم گرفتند بازی‌های سبک ماجراجویی را به کنسول‌های بازی نیز منتقل کنند و این کار به دلیل دسته‌های کنسول‌های بازی در آن زمان سخت بود و آن‌ها ناچارا برای طراحی راحت‌تر و منطبق بر دسته بازی، عناصر بازی‌های اکشن را به بازی‌های خود اضافه کردند و این‌گونه سبک اکشن - ماجراجویی متولد شد. از جمله پیشگامان این سبک بازی‌ها می‌توان به بازی Adventure محصول سال 1980 میلادی اشاره کرد که برای Atari 2600 عرضه شده بود.

بازی مذکور خود برگرفته شده از بازی ماجراجویی نوشتاری (Text Adventure) به نام Colossal Cave Adventure بود که طراح بازی آقای وارن روبینت برای هماهنگی بازی با دسته کنسول، عناصر بازی‌های اکشن را به بازی خود اضافه کرد.

این سبک، یعنی اکشن - ماجراجویی با عرضه بازی استاد شیگرو میاموتو به نام افسانه‌ی زلدا در سال 1986 به یک سبک تثبیت شده تبدیل شد. چرا که آن بازی یک نمونه کامل و موفق از ترکیب این سبک‌ها و سبک‌های مختلف دیگر بود و همچنین از اولین نمونه‌های بازی‌های جهان‌باز با گیم‌پلی غیر خطی به شمار می‌رود. از جمله زیر سبک‌های اکشن ماجراجویی می‌توان به ترس و بقا و مترویدوانیا اشاره کرد.

ماجراجویی (Adventure)

بازی‌های ماجراجویی از جمله نخستین بازی‌های ساخته شده هستند. از این رو سبک ماجراجویی از جمله نخستین سبک‌ها محسوب می‌شود. شروع کار این سبک با بازی‌های ماجراجویی نوشتاری چون: Colossal Cave Adventure و در سال 1970 میلادی بود. این بازی در اصل Adventure (ماجراجویی) نام‌گذاری شده بود، همان اسمی که بعدا به تمام بازی‌های مشابه تعمیم داده شد و تبدیل به اسم این سبک شد.

بر خلاف سینما و فیلم‌ها، بازی‌های ماجراجویی بر اساس محتوا و داستان خود زیر این سبک طبقه‌بندی نمی‌شوند، بلکه این لفظ به بازی‌هایی اطلاق می‌شود که گیم‌پلی آن‌ها مبتنی بر حل معما، اکتشاف در محیط و تعامل با شخصیت‌ها و محیط بازی است. از آن جایی که این بازی‌ها معمولا دارای گیم‌پلی چالشی که نیاز به عکس‌العمل سریع و مهارت بالا باشد نیستند، انتخاب مناسبی برای غیر گیمرها و افراد تازه‌کار در حوزه بازی‌های ویدئویی هستند.

از جمله معروف‌ترین بازی‌های این سبک می‌توان به بازی Myst اشاره کرد که در سال 1993 میلادی عرضه شد و با فروش بالای خود در محبوبیت هر چه بیشتر این سبک سهیم بوده است. از دیگر بازی‌های این سبک که شاید برای ما ایرانی‌ها معروف‌تر هستند می‌توان به مجموعه بازی‌های جزیره میمون (Monkey Island) و گریم فاندانگو (Grim Fandango) اشاره کرد که از ساخته‌های استاد این سبک بازی جناب تیم شفر (Tim Schafer) هستند.

نقش‌آفرینی (RPG)

به عقیده خیلی‌ها بازی‌های سبک نقش‌آفرینی از جمله جذاب‌ترین و سرگرم کننده‌ترین بازی‌ها هستند. ریشه‌های بازی‌های نقش‌آفرینی به اندازه تخیلات بشریت قدمت دارد. اگر می‌خواهید بدانید که این سبک چه قدمتی دارد، شما را با بازی معروف Dungeons and Dragons ساخته گری گیگاکس (Gary Gygax) آشنا می‌کنم.

یک بازی نقش‌آفرینی فانتزی که دست بازیکنان را کاملا باز گذاشته بود، شما می‌توانستید شخصیتی با داستان غنی را برای خود خلق کنید. برای شخصیت خود هدف تعیین کنید، ترس‌های او را مشخص کنید و نیازهای او را برطرف کنید. تنها محدودیت شما قدرت تخیل شما بود.

این حجم از خلاقیت و آزادی عمل به خوبی در بازی‌های آینده این سبک همچون مجموعه الدر اسکرولز پیاده‌سازی شده بود. این مجموعه بازی و به‌خصوص آخرین عنوان عرضه شده از این مجموعه یعنی اسکایریم، بدون شک در محبوبیت جهانی این سبک دخیل بوده است و امروزه این سبک یعنی نقش‌آفرینی در اوج محبوبیت خود قرار دارد.

در این سبک بازی شما داستان خوب به همراه شخصیت پردازی گسترده را تجربه خواهید کرد، شخصیت خود را با انجام مأموریت و کسب امتیاز تجربه ارتقاء می‌دهید و معمولا قابلیت‌هایی چون شخصی‌سازی گسترده را در این بازی‌ها در اختیار دارید.

از دیگر بازی‌های بزرگ این سبک می‌توان به ویچر 3 اشاره کرد، که داستان درگیر کننده را نیز با روایت خوب ترکیب کرده بود.

البته مجموعه افسانه‌ای فاینال فانتزی را نیز نباید از قلم انداخت.

شبیه‌سازی (Simulation)

سبک شبیه‌سازی شامل بخش گسترده‌ای از بازی‌ها می‌شود که سعی در شبیه‌سازی تجربه یک چیز حقیقی یا خیالی را دارند.

از جمله معروف‌ترین مثال‌ها می‌توان به عناوین شبیه‌ساز شهرسازی (Sim City) و شبیه‌ساز زندگی (Sims) اشاره کرد.

عناوینی هم هستند که بر یک وجه یا مهارت به خصوص تمرکز دارند، به عنوان مثال شبيه‌سازی رانندگی در مجموعه بازی‌های گرن توریسمو که حتی برای آموزش رانندگان حرفه‌ای نیز از این بازی بزرگ استفاده می‌کنند، و شرکت‌های برگزارکننده مسابقات اتومبیل‌رانی هر ساله نفرات برتر این بازی را برای عضویت در تیم به استخدام خود در می‌آورند.

استراتژی (Strategy)

سبک استراتژی شامل بازی‌هایی می‌شود که تمرکز اصلی گیم‌پلی آن‌ها بر تفکر دقیق و محتاطانه متمرکز است. در این دسته از بازی‌ها شما معمولا هدایت یک واحد نیرو یا قسمت زیادی از محیط بازی را در اختیار دارید و باید با تدابیر ویژه و بسته به هدف بازی نیروهای خود را به سمت پیشرفت یا پیروزی سوق دهید.

از جمله معروف‌ترین بازی‌های این سبک می‌توان به مجموعه بازی‌های Age of Empires و Total War اشاره کرد. شایان ذکر است که این سبک از زیر سبک‌های متعددی چون استراتژی نوبتی یا استراتژی هم‌زمان برخوردار است. البته‌ همانند اکثر بازی‌های نقش‌آفرینی، بیشتر بازی‌های استراتژی نیز به سمت هم‌زمان شدن (ریل تایم) و در لحظه بودن گیم‌پلی در حرکت‌اند.

 

بازی‌های ورزشی

بازی‌های این سبک، عناوینی هستند که سعی در شبیه‌سازی ورزش‌ها را دارند. تیم یا حریف مقابل شما را در این دسته بازی‌ها، بازیکن دیگر یا هوش مصنوعی هدايت می‌کند. این سبک شامل بازی‌های پرطرفدار و زیادی است که از جمله آن‌ها می‌توان به مجموعه PES و FIFA اشاره کرد که در زمینه شبیه‌سازی ورزش پرطرفدار فوتبال می‌باشند. البته مجموعه NBA نیز در محدوده خاصی از محبوبیت بالایی برخوردار است و انتخاب اول طرف‌داران ورزش بسکتبال است.

 

دیگر سبک‌ها

این دسته شامل سبک‌های کم‌تر پرطرفدار است که بیشتر بازی‌های این دسته جنبه وقت گذرانی دارند و از طراحی نسبتا ساده‌ای برخوردارند.

به عنوان مثال می‌شود به بازی‌های سبک تفننی (Casual) اشاره کرد، بازی‌هایی مانند Bejeweled یا Angry Birds، یا بازی‌های دیگر سبک‌ها چون کارت بازی، تخته‌ای، اطلاعات عمومی، سؤال و جوابی و از این قبیل بازی‌ها.

در این مقاله سعی کردیم شما را با مفاهیم اولیه سبک‌ها آشنا کنیم و سبک‌های اصلی را برای شما بر شمردیم. به زودی در قسمت‌های آینده به طور دقیق و جزئیات بیشتر به زیر سبک‌ها اشاره خواهیم کرد.

لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.

 

مقالات مرتبط
برای ارسال دیدگاه ابتدا باید وارد شوید.
محصولات مرتبط